Eva Tuytelaers: “Geef papa’s die dat willen óók de kans om de zorg voor hun jonge kinderen op te nemen”

Van geroutineerde ‘soccer mom’ tot bezorgde velcromoeder of subtiel aan de zijlijn supporterende bonusmama: moeders komen met vele gezichten. Hoe ervaren vrouwen anno 2023 het moederschap? Hoe ver staat het met gendergelijkheid? En wat vinden ze de mooiste kanten aan de rol? Feeling polst elke week bij een ervaringsdeskundige. Vandaag: momfluencer Eva Tuytelaers: “Mocht het financieel haalbaar zijn, denk ik dat veel mensen langer thuis zouden blijven bij hun kinderen.”

Alsof ze het nooit anders geweten heeft, zo natuurlijk straalt het moederschap van storyteller, in- en mom-fluencer Eva Tuytelaers af wanneer ik haar zoom-gewijs spreek in haar familiale buitenverblijf ergens in de Franse bossen. “Thuis wonen we voorlopig nog op een appartement met enkel een terras, dus in de vakanties proberen we regelmatig naar hier af te zakken. Dat is fijn voor onze twee oudsten, Hélder (5) en Mozes (3): ze hebben hier veel speelruimte en de natuur brengt hen rust, wat dan weer niet onaangenaam is voor ons”, lacht ze terwijl een derde van haar kroost op de achtergrond ijlings met een uit de keuken ontvreemd projectiel door de kamer snelt. Het ouderschap, dat belijden Eva en haar man Kristof vooral zoals ik het voor me zie: mild, zacht, open en met veel oog voor de individuele noden én karaktertrekken van hun kroost.

Warm nest en veilige grenzen

Eva (35): “We proberen onze kinderen vooral een warm nest te geven: eentje met stevige en veilige grenzen, maar met daarbinnen heel veel ruimte om te experimenteren. We willen vooral dat ze zich vrij voelen om hun eigen persoonlijkheid te ontdekken en om zich te ontplooien tot de volwassene die ze kunnen en willen zijn.” Dat die aanpak voor de ouders in kwestie op z’n zachts gezegd al eens wat intens, overprikkelend en vermoeiend kan overkomen, nemen ze erbij. “Onze opvoeding zoekt voortdurend naar het juiste evenwicht tussen mildheid en gezag. Uiteraard zijn er ook in ons gezin regels en no go’s: ook Hélder en Mozes moeten op tijd naar bed – ook al hebben ze daar soms geen zin in. En bij agressie of bij ‘andere kindjes pijn doen’ hanteren we een harde grens. Maar zolang de waarden die wij belangrijk vinden, niet in het gedrang komen, laten we hen graag heel vrij.”

De ideologie die Eva en Kristof voor die aanpak aanhangen, is die van Rutger Bregman in ‘De meeste mensen Deugen’: “De meeste mensen – en dus ook de meeste kinderen – zijn van inborst goed: ook kleine kinderen willen heus wel ‘goed’ doen voor elkaar. Loopt het mis of vertoont een kind moeilijk gedrag, dan wil dat meestal zeggen dat er iets aan de hand is. In dat geval doe je er als ouder volgens mij beter aan te zoeken naar de oorzaken áchter dat gedrag, dan te gaan straffen of belonen. Niet dat dat altijd lukt: ik ben ook een moeder die regelmatig roept of dingen zegt die ze niet wil zeggen, maar wel eentje die zich daarna zal verontschuldigen.”

“Ik ben ook een moeder die regelmatig roept of dingen zegt die ze niet wil zeggen, maar wel eentje die zich daarna zal verontschuldigen”

Tot wat voor volwassenen ze haar kinderen op die manier hoopt te zien uitgroeien? “Daar heb ik niet echt een beeld van. Het lijkt me als ouder ook niet zo handig en vooral vrij nutteloos om dat wel te hebben: je kinderen zijn unieke persoonlijkheden die hun eigen weg zoeken én maken. Proberen om bepaalde dingen mee te geven of aan te reiken door ze voor te leven, kan, maar voor de rest lijkt opvoeden me ook vooral loslaten. Zelfs al mochten mijn zoons uitgroeien tot mensen die er heel andere visies en heel andere ideeën op nahouden dan ikzelf, zou ik dat vooral proberen te accepteren denk ik. Er zit ook weinig anders op.”

Wat de avontuurlijke momfluencer haar kinderen wel hoopt mee te geven, is een soort van ‘onbevreesde’ manier om in het leven te staan: “Kristof en ik zijn beide heel vrije mensen. We voelen allebei goed aan wat we willen en zijn ook niet bang om dat te doen – zelfs als die aanpak niet meteen overeenkomt met die van de meeste mensen. Je niet per se plooien naar de wereld rondom jou, je best vragen mogen stellen bij hoe dingen ‘normaal gezien’ gedaan worden en naar jezelf kunnen en durven luisteren, lijken me geen slechte levenslessen om op terug te vallen. Uiteraard ook met respect voor en in solidariteit met anderen. Je eigen goesting doen zonder de vrijheid van anderen op het spel te zetten.”

It takes a village

Een van de mooiste kanten aan het moederschap, vindt Eva de bevoorrechte positie waarin je als ouder terecht komt: “Je eigen kind vanop de eerste rij mogen zien uitgroeien tot een unieke persoon – alle hindernissen, grappige momenten en misschien verbazende keuzes die hij op z’n weg tegenkomt, ik vind dat prachtig.” Als een van de lastigste kanten wil de jonge mama het slaaptekort en de vermoeidheid die bij kleine kinderen komen kijken in de verf zetten: “Bij ons ging dat slaaptekort misschien nog net iets verder dan in de meeste gevallen trouwens. Door de hartafwijking waarmee Hélder geboren werd, en door de operatie en de ziekenhuisopname die daarmee gepaard gingen, huilde hij de eerste maanden meer dan gemiddeld veel.

“Veeljonge  mama’ en papa’s  proberen – zelfs in de moeilijkste gevallen – de zorg voor hun baby alleen op te vangen, maar hulp vragen is soms nodig”

Omdat het ons eerste kindje was, en we dus sowieso nog niet goed wisten waaraan we ons moesten verwachten en hoe we dingen moesten aanpakken – was dat een heel intense periode. Door de gebroken nachten en de stress die zo’n constant huilen bij je naar boven brengt, was ik niet alleen heel erg moe – ik voelde me ook een ‘slechte’ mama: mijn kind huilde immers de hele tijd en ik wist niet wat ik moest doen om het te troosten. De fout die we daar – net zoals zoveel jonge mama’s en papa’s trouwens, misschien gemaakt hebben, is om lange tijd te proberen om alles alleen of met ons tweetjes op te lossen. Terwijl het cliché hier echt wel opgaat: it takes a village to raise a child. Ik denk dat ouders – zeker in uitzonderlijke gevallen als deze, maar eigenlijk gewoon altijd – niet mogen aarzelen om hulp te vragen. Een kind opvoeden doe je nu eenmaal niet alleen.”

Thuisblijf-mama en vaderschapsverlof

Mede door die moeilijke eerste maanden van Hélder, koos Eva er uiteindelijk voor om voltijds bij haar kinderen te blijven. “Stay at home-mom worden, was initieel nooit de bedoeling: het is simpelweg zo gegroeid omdat Hélder meer zorg, aanwezigheid en liefde nodig had dan ze hem toen in een crèche of bij een onthaalmoeder konden geven. Een bewuste keuze kan je het dus niet noemen, maar intussen is het dat wel: ik vind het een voorrecht om zoveel tijd bij mijn jonge kinderen te kunnen doorbrengen. Ik denk trouwens dat – mocht het voor meer mensen financieel en praktisch haalbaar zijn, er wel vaker voor dit model gekozen zou worden.

Op dat vlak kunnen we volgens Eva nog wel wat leren van Scandinavische modellen: niet alleen wat moederschapsrust betreft, maar ook als het om de invulling van het vaderschap gaat. “In landen als Zweden en Noorwegen krijgen ook papa’s de kans om veel langer thuis te blijven na de geboorte van een baby. Willen we de opvoeding van onze kinderen echt wat gendergelijker krijgen, denk ik dat we vooral op dat vlak nog werk aan de winkel hebben: geef papa’s die dat willen óók de kans om de zorg voor hun jonge kinderen op te nemen. Want ook al kunnen mannen in het prille begin misschien niet álle taken op zich nemen, er is ook veel dat wel kan: zo kan een papa een borstvoedende mama bijvoorbeeld ondersteunen door het huishouden helemaal voor zich te nemen of door voor de oudere kinderen te zorgen.”

Hoe de verdeling in haar eigen gezin precies uitzag? “Daar hebben we best geluk mee gehad. Kristof had een werkgever die heel modern, open en begripvol omgaat met jong vaderschap. Toen het mij in die allereerste maanden met Hélder een beetje veel werd, kon hij probleemloos loopbaanonderbreking nemen – zijn omgeving deed daar ook helemaal niet moeilijk over: ze begrepen het en steunden hem daarin.

“Dankzij zijn job kan Kristof ook regelmatig bij de kinderen zijn. Mocht dat niet het geval zijn, zou mijn rol als ’thuisblijf-mama’ me ook veel minder liggen”

Ook nu de kinderen ouder zijn, blijft dat zo. Kristof is ondertussen zelfstandige geworden maar is daardoor niet minder vaak thuis, integendeel. Mocht dat niet het geval zijn, weet ik niet of ik evenveel van mijn rol als ’thuisblijfmama’ zou genieten. Ik zou me anders te eenzaam voelen, want ik deel de mooie en minder mooie momenten graag met anderen. En Kristof die af en toe eens overneemt of ‘s avonds begint te koken terwijl ik me op de kindjes focus maar evengoed wat op mijn iPhone scroll of met vriendinnen app... als enige ouder fulltime bij de kinderen zijn, zou misschien toch net iets van het goede te veel zijn.” (lacht)

Onvoorwaardelijke liefde en kiezen voor elkaar

Dat de komst van drie kids de relatie met haar man lichtjes veranderd heeft, ontkent Eva niet: “Kinderen hebben altijd een impact op je relatie: je hebt plots veel minder tijd voor elkaar, want heel je bestaan en zelfs je hele lijf wordt even opgeslokt door eten geven, zorgen maken en zorgen voor. Je lief niet alleen als ’teamlid’ bekijken, maar ook nog als geliefde, is zeker in het begin een uitdaging.

Wij hebben vooral geleerd onze verwachtingen wat bij te schaven, en we zijn ook niet de ouders die er ieder jaar even alleen op uit wensen te trekken. Momenteel genieten we meer van te ontprikkelen door hersendood voor ons uit te staren naar de televisie wanneer de kinderen slapen, dan van spannende date nights waar te veel organisatie aan vooraf gaat. Het is ons al twee keer gelukt om elkaar terug te vinden als geliefden na de geboorte van de eerste twee kindjes, dus dat lukt ons nu ook weer wel. Het belangrijkste is om te blijven babbelen en begrip te tonen in de tussentijd.”

“momenteel genieten we meer van Even lekker hersendood naar de televisie Staren dan van spannende date nights waar veel organisatie aan vooraf gaat.”

Toch heeft Eva de indruk dat de komst van Hélder, Mozes en Rui de band met haar man vooral sterker gemaakt heeft: “We hebben minder dips als koppel en onze liefde lijkt weerbaarder, doordat er een extra laag aan is toegevoegd. We genieten allebei heel erg van onze rol als ouder en zijn graag met de kinderen bezig. Dat verbindt ons – zelfs als het moeilijk gaat: dan vinden we elkaar in het gezamenlijke geploeter waar je door moet.”

Dat de liefde voor haar kinderen er toch nog eentje is van een andere categorie dan alle andere soorten die ze daarvoor al mocht ontdekken, staat voor Eva ook buiten kijf: “Ik omschrijf de liefde die ik voel voor Kristof en die voor mijn kinderen, altijd zo: Kristof zie ik graag, hij is de voornaamste reden dat ik kinderen op de wereld heb gezet en voor hem kies ik – elke dag opnieuw. De liefde voor mijn kinderen is onvoorwaardelijk: die is er zonder kiezen, ze is alomtegenwoordig en ze zal ook nooit verdwijnen – wat er ook gebeurt.”

Meer lezen over ‘mama zijn’:

• Veel te vroeg: drie moeders over hun premature bevallingen 
• Buitengewone moeder: Anne-Sophie is biologische, adoptie- en plusmama 
• Lize Spit en Ine Van Wymersch: “Moeders spelen vaak een grote rol bij mensen met een kras in hun ziel”