Waarom te veel tabbladen laten openstaan een marteling is voor je brein
Elk geopend tabblad dat er bijkomt in het bovenste balkje van je webbrowser bezorgt jou ook instant een stukje extra onrust en agitatie? Wel, dan ben je niet alleen – en dat is niet zo vreemd ook: recent onderzoek wijst namelijk uit dat het open hebben staan van een groot aantal ‘lopende zaken’ op je computer, een regelrechte marteling is voor je brein. En dit is waarom.
Het hebben openstaan van een hele resem tabbladen in een poging zoveel mogelijk informatie en andere broodnodige tools ‘binnen handbereik’ te hebben tijdens je werkdag: het lijkt misschien productief, maar dat is het allerminst, zo blijkt. Want niet alleen wordt je door al die ‘flikkerende’ balkjes her en der in je ooghoek helemaal afgeleid van de hoofdtaak waar je eigenlijk mee bezig was, je hersenen kunnen zo’n chaotische overload aan informatie eigenlijk ook helemaal niet aan.
Information overload
In dat opzicht kan je een bureaublad vol openstaande tabbladen een beetje vergelijken met werken aan een desk die compleet overhoop gehaald en rommelig is: de chaos in de omgeving zal ervoor zorgen dat ook je hersenen zich zelf veel minder goed gefocust zullen kunnen bezighouden. De reden voor de nefaste impact van een ‘digitale warreboel’ op ons brein én dus op onze productiviteit, heeft veel te maken met de structuur van onze hersenen.
Die lijken immers – puur biologisch – helemaal niet zo geschikt om vlot te werken in de versplintering van een doorgedreven gedigitaliseerde wereld. Onze hersenen zitten neurologisch namelijk zo in elkaar dat ze maar een bepaalde mate van informatieverwerking tegelijkertijd aankunnen: het liefst nog focussen ze zich maar op één bewuste taak tegelijkertijd. Het zogenaamde ‘multitasken’ waar we als moderne digibeten zo goed in behoren te zijn, is dan ook meer mythe dan werkelijkheid.
Multitasken: een mythe
Wat er eigenlijk gebeurt wanneer je twee taken ’tegelijkertijd’ probeert te doen – zoals bijvoorbeeld de informatie van verschillende tabladen tegelijkertijd proberen te verwerken – is dat je hersenen voortdurend moeten switchen van de ene naar de andere taak. Bij die afwisseling gaat onvermijdelijk een deeltje van je concentratie verloren. Want telkens je wisselt van de ene naar de andere pagina, blijft er een stukje aandacht haken aan de vorige taak, waardoor de werking van onze hersenen heel wat vertraging oploopt. Aan productiviteit winnen door het opstapelen van tabbladen, doe je dan ook duidelijk niet.
Waarom toch zoveel mensen zich er dan toe laten verleiden? Dat heeft grosso modo twee oorzaken, zo wijst het onderzoek uit. Enerzijds hebben mensen er vaak al zo’n omvangrijke zoektocht doorheen het wereldwijde web opzitten, vooraleer ze precies die info vonden die ze nodig hadden, dat ze het tabblad – eens opgesnord – ook niet meer durven sluiten. Stel je voor dat ze héél dat zoekproces weer opnieuw zouden moeten doorworstelen.
Brainless: ‘On a Roll’
Bovendien geeft het doorklikken van het ene naar het andere tabblad onze hersenen ook ergens wél een stukje voldoening: telkens je van tabblad verandert, geven je hersenen blijkbaar een vleugje dopamine af – het hormoon dat een grote rol speelt in ons neurale beloningssysteem. Daardoor geeft het consequente doorklikken en switchen tussen tabbladen je het gevoel dat je vrij letterlijk ‘on a roll‘ en dus goed bezig bent, terwijl in feite niets minder waar is.
De manier waarop het digitale tijdperk eigenlijk vrij negatief inspeelt op hoe onze hersenen natuurlijkerwijs werken – wat dan weer lijkt te resulteren in een enorme toename van ‘ziektes van deze tijd’ zoals depressie en burn-out – is overigens exact wat neuropsychologe Elke Geraerts in haar werk wat nauwer uit de doeken doet. Zowel in ‘Mentaal Kapitaal‘ als in ‘Het nieuwe Mentaal‘ licht ze de natuurlijke capaciteiten van ons brein toe en waarschuwt ze ons voor de manier waarop we die ons digitale tijdperk vaak verloochenen.
Volgens haar is het dan ook dringend tijd om de slinger weer een beetje ‘de andere kant te laten uitslaan’ en te zoeken naar methodes waarop de onze nieuwe ‘digitale’ technieken wél mooi kunnen laten samengaan met de natuurlijke structuur van ons brein: “Het zouden niet onze hersenen moeten zijn die zich in bochten moeten wringen om te passen binnen de structuur van onze maatschappij, maar wel omgekeerd”, zo klinkt het daar.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Van langetermijndenken naar goudvissengeheugen
Want, aan deze kwalijke praktijk hangt naast een beetje chaos in het hoofd en een afnemende aandachtspanne, nog een groter negatief gevolg vast ook: wie zijn hersenen al te vaak aan een hectische digitale omgeving en een overload aan informatie blootstelt, riskeert op termijn zelfs dat zijn brein zich aan die situatie aanpast en daardoor zijn ‘natuurlijke talenten’ als het ware afleert.
Verschillende onderzoeken tonen immers aan dat onze hersenstructuur zich aanpast aan de manier van denken waaraan we haar vaak onderwerpen: zo zouden de hersenen van veelvuldig ‘multitaskende’ mensen het kunnen afleren om zich diep te concentreren en zouden er zelfs blijvende veranderingen in de prefrontale cortex kunnen optreden.
U weze bij deze gewaarschuwd. De volgende keer dat er zich aan het begin van je werkdag alweer een stuk of twintig lopende tabbladen aan je openbaren, dan toch maar eens kiezen voor die grote schoonmaak misschien?
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier