Straffe getuigenis: Goedele is doctor in de vergelijkende cultuurwetenschappen en slechthorend sinds haar kleuterjaren

Isaline Put

24 jan 2019

Leven met een beperking, hoeft geen beperking te zijn voor een bloeiende carrière, dat bewijst Goedele (40). Ze is doctor in de vergelijkende cultuurwetenschappen en slechthorend sinds haar kleuterjaren. Toch weerhoudt niets haar om haar droom na te jagen en volop te genieten.

Mijn moeder raakte tijdens haar zwangerschap besmet met het Cytomegalo-virus (of CMV), voor volwassenen onschuldig, maar bij ongeboren kinderen kan het progressief gehoorproblemen veroorzaken. In de kleuterklas merkte de juf een probleem bij me. Al snel bleek dat ik slechthorend was. Ik had niet alleen regelmatig last van infecties en ontstekingen, ik voelde me ook anders dan anderen, een buitenbeentje. Ik kreeg voldoende doktersbegeleiding, maar van sociale ondersteuning was er totaal geen sprake. Toch studeerde ik goed en had ik vriendinnetjes. Makkelijk was het echter niet. Voor mij voelde doof zijn alsof ik onder een stolp leefde. Je ziet de wereld wel, maar je begrijpt hem niet echt. En je hebt heel weinig gereedschap om die stolp te openen. Dat werd nog moeilijker toen ik Taal- en Letterkunde ging studeren. Ik kan wel liplezen, maar het is ontzettend vermoeiend om naar de lippen van de prof te kijken en tegelijkertijd notities te nemen. Eenmaal thuis kon ik eigenlijk pas echt beginnen met het verwerken van de leerstof.

Ik weet nog goed hoe de paniek toesloeg aan het einde van het eerste semester. Ik besefte vlak vóór de examens dat ik geen goede notities had. Toen ik dat ging melden aan de unief, werd er begeleiding opgestart. Dat was toen nog vrij nieuw. Ondertussen zijn er gelukkig meer faciliteiten, en is er ook een betere regelgeving. Professoren hielden rekening met mijn handicap, omdat ze merkten dat ik hard werkte en goede resultaten haalde. Zo moest ik niet naar iedere les, ter vervanging las ik boeken en maakte ik vervangtaken, maar dat was zeker niet minder werk. Ik heb mij in die periode volledig op mijn studies gestort, waardoor mijn sociale kring niet zo groot was. In die tijd had je nog geen Skype of Facetime en ik heb me af en toe best eenzaam gevoeld. Mijn wereld is groter geworden door in contact te komen met de Vlaamse Gebarentaalgemeenschap.

Alles veranderde toen ik tijdens mijn doctoraatsstudie aan de UGent een beurs kreeg om onderzoek te doen aan Gallaudet University in Washington D.C., de enige universiteit voor doven en slechthorenden ter wereld. Ik kreeg de tip van een dove vriend die er was geweest en terugkwam als een ander mens, helemaal opengebloeid en positief. Een nieuwe wereld ging voor me open. Ik kwam terecht op een plek waar meer dan duizend lotgenoten waren, er waren faciliteiten, iedereen begreep me, gebruikte Amerikaanse Gebarentaal, er kwam heel veel kennis samen rond doof zijn, gebarentaal, dovencultuur. Bovendien waren er voor het eerst in mijn leven rolmodellen, mensen om naar op te kijken.

‘Doof zijn wordt nog te vaak geassocieerd met dom zijn. Empowerment is zo belangrijk’

Sinds mijn doctoraat doe ik onderzoek naar de identiteitsontwikkeling en het welzijn van doven en slechthorenden, zowel in Vlaanderen als internationaal. Een goede zaak, want hoewel er veel budget is voor technische toepassingen om doven te helpen, is er minder ruimte voor het sociale en mentale aspect, en dat is ontzettend belangrijk. Ik interviewde honderden lotgenoten rond empowerment. Doven stoten helaas nog steeds op barrières, vooral communicatieve dan. Bovendien zijn er heel veel vooroordelen, mensen associëren doof zijn met dom zijn, dat is absurd. Studeren, werk vinden... het is allemaal moeilijker, maar zeker niet onmogelijk. Daarom is het zo belangrijk dat dove mensen zelfvertrouwen kunnen ontwikkelen en zich goed voelen. De laatste jaren woonde en werkte ik in Groot-Brittannië aan The University of Manchester. Via een Europese Marie Curie-beurs onderzocht ik hoe dove mensen, ook vluchtelingen en migranten, via hun levensverhaal hun identiteit kunnen versterken. Door de brexit vielen er subsidies weg en ben ik terug naar België verhuisd. Ook dat biedt nieuwe kansen. Ik hoop mijn kennis en ervaring te kunnen delen en mijn onderzoek te kunnen verderzetten, maar ook hulpverlening spreekt mij aan, want hoewel er al een hoop verbetering is voor doven en slechthorenden, is er nog heel wat werk aan de winkel. En ik wil niets liever dan mijn steentje bijdragen om andere doven en slechthorenden te helpen en te tonen wat we allemaal in onze mars hebben.