Getuigenis: Lifecoach Diane kon de zelfdoding van Chiara (16) niet voorkomen

Feeling Redactie

30 mrt 2018

Levens redden, dit is wat hulpverleners doen, het is hun roeping. Maar soms lukt het niet en zijn er levens die door hun vingers glippen. De frustratie en pijn dat zij voelen is reëel en elke dag vragen ze zich of ze toch niets hadden kunnen doen. Diane is lifecoach en was vertrouwenspersoon van Chiara (16), die uit het leven stapte. Nog altijd draagt zij dit verlies met zich mee.

Diane (52): “Ik herinner me het telefoontje nog haarscherp. Een vriend van Chiara’s mama belde me op met het nieuws, bijna negen maanden nadat ik Chiara voor het eerst had ontmoet. Ik heb geroepen en gestampt, ben heel kwaad geworden. Ook een beetje op Chiara. Ze wist dat ze altijd kon bellen, dag en nacht. Waarom had ze dat niet gedaan? Ik heb de vraag moeten loslaten, want het antwoord zal ik nooit kennen. Chiara worstelde al heel lang met het leven. Ze was amper zes jaar toen ze op een dag thuiskwam van school en tegen haar moeder zei dat ze liever dood wilde zijn.

Aan de buitenkant was ze een mooi en vrolijk meisje. Opgegroeid in een warm gezin, geliefd door haar zussen en klasgenoten. Maar er was iets in haar wat zei: ik wil hier niet zijn. Het leek sterker dan haarzelf. De laatste jaren vocht ze met een depressie, een strijd die met ups en downs gepaard ging. Haar ouders hadden alles geprobeerd om haar te helpen. Ze was een maand opgenomen geweest in de jeugdpsychiatrie, maar dat had Chiara als heel negatief ervaren. Toen ze weer naar huis ging, was haar hulpkreet zo mogelijk nog groter. ‘Is dit het nu?’, had ze letterlijk gezegd. Ze wilde vechten tegen haar zwaarmoedigheid en angsten, maar het lukte haar niet.

Moeilijk voorspelbaar

Moedeloos en gefrustreerd kwamen haar ouders bij mij terecht. De eerste ontmoeting met Chiara was fijn, we hadden een klik. Ik heb zelf heel wat meegemaakt in mijn leven. Chiara kon haar gevoelens bij me kwijt, en ik luisterde zonder te oordelen. In de maanden die volgden, is ze heel vaak naar hier gekomen. Had ze zin om te praten, dan praatten we. Wilde ze liever zwijgen, dan mocht dat ook. Chiara was moeilijk voorspelbaar. Je had Chiara die vooruit wilde en naar de toekomst keek, en Chiara die niet meer verder wilde leven. Soms kwam ze binnen alsof er geen vuiltje aan de lucht was. Andere dagen voelde ik al aan de deur dat er veel stiltes zouden vallen, en kon ik totaal niet tot haar doordringen.

Ik heb geroepen en gestampt. Ze wist dat ze altijd kon bellen. Waarom heeft ze dat niet gedaan?

We filosofeerden veel, dat deed ze graag. Na zo’n sessie kreeg ik telkens weer een sprankeltje hoop: we zijn vertrokken, het gaat de goede kant op. Maar evengoed dacht ik ‘damn’ wanneer ze naar huis ging. Ik maakte me echt zorgen om haar. Ik ben lifecoach, geen psycholoog of therapeut. Mensen met een ernstige problematiek zoals Chiara verwijs ik altijd zo snel mogelijk door naar de huisarts of andere professionele hulpverleners. Ik ben altijd blijven proberen om Chiara terug in de reguliere hulpverlening te krijgen, maar daar wilde ze niets meer van weten. Ze had het gevoel dat niemand haar nog kon helpen.”

Praten met collega’s en vriendinnen

“Toen ik het nieuws over haar dood vernam, wilde ik het eerst niet geloven. We wisten dat ze aan zelfdoding dacht, en toch kwam het als een schok. Ik ben meteen naar het huis van haar ouders gereden, waar ook Chiara’s klasgenoten zich hadden verzameld. Waarom toch, vroeg iedereen zich af. Maar soms bestaat er geen antwoord op die vraag. Chiara was een prachtige meid, en toch was elke dag zo’n strijd voor haar. Niemand heeft kunnen voorkomen wat er gebeurd is.

Had ik meer kunnen doen? Chiara en ik hadden een vertrouwensrelatie. Ik zocht met haar mee naar oplossingen, maar respecteerde haar eigen wil. Had ik toch moeten ingrijpen? Had ik haar moeten dwingen tot een nieuwe opname, of buiten haar medeweten om een regeling moeten treffen? Wat als ze dan alsnog dezelfde keuze had gemaakt? Na Chiara’s dood heb ik even gedacht om niet langer met minderjarigen te werken. Het woog te zwaar. Ik heb mezelf de tijd gegeven om het te verwerken, door veel te praten met collega’s en vriendinnen.

Als hulpverlener moet je in zo’n situatie ook aan jezelf denken. Chiara’s ouders hebben me achteraf een brief gestuurd om me te bedanken voor mijn steun aan hun dochter. Dat deed deugd. Het is intussen meer dan een jaar geleden dat Chiara overleden is, maar haar tekening in mijn bureau doet me nog elke dag aan haar herinneren. Het doet me verdriet wat er gebeurd is, maar ik heb haar dood moeten aanvaarden. In de toekomst wil ik samen met de ouders een initiatief op poten zetten om het taboe rond zelfdoding te doorbreken, want dat blijft nodig. Chiara heeft een zaadje geplant, en daar willen we iets mee doen. Dat zijn we haar verplicht.”

Het openingsbeeld is niet Diane zelf, die anoniem wenste te getuigen, maar een stockbeeld.