Steffi Vertriest: “Als je vooruitgang wil boeken, moet je jouw waarheid spreken”

Cleo Decoster

28 dec 2022

“De waarheid bevrijdt”, zo ondervond zangeres, auteur en healthy lifestyler Steffi Vertriest. Na een relatie met een zekere leugenzieke ‘Andrew’ drongen bepaalde vragen zich op bij Steffi. Waarom liegen mensen? Wat is er gevaarlijk aan liegen? En wat gebeurt er als je de waarheid spreekt? Door zelf dichter bij de waarheid te gaan staan, vond de auteur een zekere peis en vree. Haar inzichten kon ze dus moeilijk voor zich houden. Ze delen doet ze nu ook: volgend op haar boek De kracht van gedachten, gaf Vertriest leven aan een nieuw boek, De kracht van waarheid.

Na heel wat diepe gesprekken met en groeiende gevoelens voor nieuwe love interest Andrew (pseudoniem), plannen over het ontmoeten van zijn ouders én een zwangerschap kwam Steffi erachter dat Andrew al die tijd gelogen had. Haar vriend had relaties met maar liefst zes andere vrouwen...tegelijkertijd. “Hoe had ik dit kunnen missen? Maar nog veel meer aanwezig was de waarom-vraag”, schrijft Steffi. “Als ik het waarom zie in mensen hun gedrag en intenties, kan ik daar begrip voor opbrengen. Maar bij Andrew zag ik het niet”, legt de auteur later uit. Na weken van tobben en malen, viel een spreekwoordelijke euro bij Steffi: “Het is eigenlijk heel erg. Iemand die de nood voelt dergelijke façade voor zichzelf op te hangen, kan niet gelukkig zijn. Een leugenaar heeft een eenzaam bestaan, want niemand kent je echt. De mensen die je graag zien, zien het verhaal dat jij rond jezelf hebt gecreëerd graag, niet de echte jij.” Enter het onderwerp van Steffi’s nieuwe boek: de zoektocht naar waarheid.

Iedereen liegt

“Toegegeven, ik denk ook van mezelf dat ik wat vaker de waarheid zou mogen spreken”, vertelt Steffi. “Niet dat ik een harde leugenaar ben, maar ik ben wel een enorme people pleaser. Voor dat sociaal wenselijk gedrag gaf ik mezelf vaak een schouderklopje: ‘Ik ben toch een goed persoon, dat ik niemand ongemakkelijk laat voelen.’ Terwijl ook dat juist heel manipulatief is. Jíj wilt die ongemakkelijke reactie van mensen vermijden en juist daarom reageer je op een wenselijke manier. Denk aan dat ene housewarminggeschenk van een vriend of familielid. Je vindt het cadeau eigenlijk maar niets, maar reageert toch wel positief. ‘Om hun gevoelens te sparen’, maak je jezelf wijs. Maar eigenlijk wil je voornamelijk zelf geen oncomfortabele situatie creëren.”

“Een leugenaar heeft een eenzaam bestaan, want niemand kent je echt.”

Is een leugentje om bestwil dan wel juist dat: een leugen? “Wat een leugen is, is een talige kwestie, een afspraak”, aldus de schrijfster. “Maar juist omdat we white lies en people pleasing vaak niet als leugens zien, denken heel wat mensen dat ze nooit liegen. ‘Oh, ik kan niet liegen’, hoor je wel vaker. Dan gaat het over bedrog of het achterhouden van een groot verrassingsfeest.” Maar studies en Steffi tonen aan: “In elke conversatie zitten leugens. Iedereen liegt. Liegen en de waarheid verdraaien of achterhouden is menselijk. Maar alleen als je erkent dat er dagelijks wat leugen(tje)s ontsnappen uit je mond, dan kan je beginnen aan de rit richting een meer integer leven.”

Liegen en de waarheid achterhouden

En leugens, hoe klein ook, zijn niet onschuldig, schrijft Steffi. “Je ontneemt betrokken personen hun recht op eerlijke feedback, waardoor ze hun verdere keuzes niet kunnen baseren op de realiteit en niet aan zelfverbetering kunnen doen. Je ontneemt iemand de kans om te groeien, zich verder te ontplooien“, aldus Vertriest. “Daarenboven ontstaat er elke keer je liegt een kleine deuk in het vertrouwen. Hoort iemand je bijvoorbeeld liegen tegen een andere persoon, gaat die iemand zich bewust worden van het feit dat jij erg makkelijk een leugen over je tong laat rollen. Hoe moeten zij dan weten wanneer jij de waarheid vertelt?”

Ook de waarheid níet vertellen kan heel wat impact hebben. “Het is normaal dat je geheimen hebt en zaken privé wil houden”, zegt Steffi. “Gevoelsmatig weet je wel of je aan het liegen bent als je iets achterhoudt of niet. Is er iets wat wringt wanneer ik het voor mezelf hou? Komt er diep in mij iets aankloppen om gehoord en gezien te worden? Zo ja, dan ben je wel over jezelf aan het liegen. Het blijft een erg individuele grens en soms kan je niet anders dan we waarheid voor jezelf houden. Toch is het vaak essentieel om je waarheid te spreken, ook om op andere vlakken vooruitgang te boeken.“

“Door te liegen ontneem je iemand anders de kans om te groeien, zich verder te ontplooien”

“En ook als je aan maar zo iets onschuldigs als people pleasing doet, verlies je telkens een stukje van jezelf. Ik denk voornamelijk aan romantische relaties“, zegt Steffi. “We hunkeren naar intimiteit en knijpen daarom wel eens een oogje dicht wanneer onze potentiële nieuwe partner gedrag vertoont dat we eigenlijk niet fijn vinden. Of we doen onszelf anders – volgens ons ‘beter’ – voor. Maar elke keer je dat doet, zet je een stap verder weg van jezelf, van jouw core self. Als die iemand jou dan in de steek laat, voelt het alsof je jezelf kwijt bent. Logisch ook, want jij hebt jezelf helemaal verbouwd rondom een andere persoon en jouw kern is zoek geraakt.”

Eeuwige zoektocht

Maar wat is dan dé waarheid? En belangrijker nog: bestaat deze wel? “Ik heb het in mijn boek over de waarheid vanuit jouw perspectief; jouw eigen waarheid. Deze waarheid is ook steeds in beweging, aan het veranderen. Als persoon verander je constant en de mensen rondom jou ook. De key is dan om telkens opnieuw op zoek te gaan naar je eigen waarheid en die van anderen. Blijf met een open blik naar jouw omgeving kijken, telkens op zoek naar de mogelijks nieuwe versie van ‘de waarheid’.”

Natuurlijk hebben mensen ook nood aan enige zekerheid en houvast, weet Steffi. “Moest je telkens alles in vraag stellen, zou het leven erg moeilijk zijn. Daarom maken we assumpties.” Denk bijvoorbeeld aan volgende voorbeelden: Dit is een stoel en dit is een tafel. Dit is je lief. Hij lacht graag met komedies en ramen noodles zijn zijn lievelingseten. “Het is maar normaal dat je zaken – en ook mensen – in hokjes gaat plaatsen. Je moet je alleen bewust zijn van die tendens.” Je vriend kan namelijk veranderen. Met ouder worden, binget hij misschien liever The Crown in plaats van Friends. Zijn waarheid is veranderd, en jij moet jouw idee van zijn waarheid ook aanpassen. “En zo kan het maken van assumpties ook gevaarlijk zijn, want je gaat nooit zeker weten wat er in iemands hoofd omgaat. Je moet steeds opnieuw vragen stellen en luisteren om te weten wat iemands waarheid op dat moment is. Ook dan kunnen zij liegen, maar dan is de regel: When people show you who they are, believe them. Als iemand liegt, zegt dat ook al erg veel over die persoon.”

Authentiek & integer

Meer waarheidsgetrouw leven is een mooi voornemen, maar niet iets dat je bereikt van de ene dag op de andere. “Bewustwording is de eerste stap: op welke vlakken blijf jij niet trouw aan jezelf? Het gaat over meer dan wat je zegt. Hou jij bijvoorbeeld je tranen in omdat je sterk wilt blijven? Kleed jij je op om de schijn hoog te houden terwijl je al dagen ziek bent? Probeer in je ganse zijn te weerspiegelen wat er op dat moment met jou aan de gang is. En in het weerspiegelen van die innerlijke waarheid, zal je authenticiteit vinden. Je gedraagt je authentiek wanneer je jouw waarheid door laat schijnen. Mensen rondom jou zullen dat oppikken”, aldus Steffi. “Als intuïtieve wezens voelen we aan wanneer iets echt is. En authenticiteit resoneert, het maakt impact.”

“Probeer in je ganse zijn te weerspiegelen wat er met jou aan de gang is. In het weerspiegelen van die innerlijke waarheid, zal je authenticiteit vinden.”

“Die authenticiteit kan heel rommelig zijn: je voelt en bent veel tegelijkertijd en je wilt dat weergeven in jouw zijn. Wanneer je al die authentieke stukken in één dynamiek integreert, bekom je ook integriteit. Je kan en mag meerdere dingen tegelijk zijn: introvert en extravert bijvoorbeeld. Als je al die aspecten van jou gaat integreren, kan je integer door het leven gaan.” Zo kan elke dag een andere ‘Ik’ bestaan, “want je moet geen keuzes maken. Je geeft jezelf vrijheid want elke dag, elk moment, kan jij opnieuw kiezen en aan de hand daarvan zo authentiek en integer mogelijk door het leven.”

Blijf bij je kern

“Het boek schrijven was mijn bewustwordingsproces”, stelt Steffi. “Het neerpennen dwong me ertoe om de waarheid te spreken en de confrontatie niet uit de weg te gaan – iets wat ik normaal steevast wel doe. Ik heb geleerd dat ik me na een zogezegde confrontatie vrij voel.” Al wil het niet zeggen dat het oncomfortabele gevoel volledig weg is, geeft de zangeres toe. “Ik voel me nog steeds af en toe ongemakkelijk, maar erna krijg ik een gevoel van empowerment en zen over me heen. Ik sta in mijn waarheid, ik sta in mijn kracht, ik ben dicht bij mezelf gebleven. En da’s iets goeds voor iedereen.”

Dat je nu naar je vrienden moet lopen en zeggen dat je het niet eens bent met dat ene discussiepunt of dat die rok hen verschrikkelijk staat, is ook niet de bedoeling van de schrijfster. “Begin met af en toe dichter bij de waarheid te blijven: ‘Zelf denk ik er anders over, maar...’ Het kan helpen om die leugentjes om bestwil nu anders aan te pakken. Zo train je voor de grotere, onverwachte momenten; de momenten waarop er gevoelens op het spel staan. Met het boek hoop ik zo stapsgewijs mensen een deurtje te presenteren waarvan ze niet wisten dat het er was. Een deurtje waarachter het pad van de waarheid schuilt. En dat pad bewandelen brengt heel wat voordelen met zich mee waar waarschijnlijk heel wat mensen nog niet aan gedacht hebben.”

Is jouw interesse aangewakkerd? Wil je zelf graag experimenteren met jouw waarheid? In De kracht van waarheid lees je nog veel meer over Steffi’s onderzoek en inzichten en vindt je heel wat handige tips. Je koopt ‘m hier.