Scheiden doet lijden: waarom enkel trouwen met je hart geen goed idee is
Scheiden is in ons land al lang geen uitzondering meer. Ongeveer één op twee koppels die in het huwelijksbootje stappen, stappen daar op een gegeven moment ook weer uit. Goed voorbereid op dat scenario zijn de meesten onder hen echter niet. “In ons land trouwen we nog iets te veel met ons hart en te weinig met ons verstand.”
Steeds meer huwelijken in ons land lopen op de klippen. Ongeveer één op twee huwelijken moet na ettelijke jaren, maanden of – in een uitzonderlijk geval – zelfs al na een aantal weken, het onderspit delven. Met die jammerlijke cijfers prijkt België ergens helemaal bovenaan de Europese hitlijst wat opgebroken huwelijken betreft. Hoe het komt dat we met z’n allen zo massaal aan het scheiden gaan? Daar heeft Claudia Van de Velde, echtscheidingsadvocate en auteur van het boek ‘Uit elkaar’ wel zo’n flauw vermoeden over. “Vroeger was er de kerk die een getrouwd koppel vrij erg stevig onder de knoet hield. Wie elkaar plechtig de trouw beloofd had voor het altaar, kwam daar niet zomaar weer onderuit.”
“Die katholieke inslag heeft juridisch trouwens nog veel langer doorgewerkt dan de meeste mensen denken: tot een paar decennia geleden was het niet mogelijk om van je partner te scheiden, zonder dat je daar een gegronde reden voor kon aangeven. Dat de liefde soms simpelweg op is, was daarbij geen valabel argument. Daardoor liepen echtscheidingen bijna altijd uit op vechtscheidingen waarbij de ene partij de andere genadeloos probeert af te maken. Mensen hadden simpelweg geen andere keuze.”
In goede en kwade dagen?
Daarnaast zijn er nog een klein aantal andere factoren in het spel: “Ik heb de indruk dat mensen dezer dagen ook net iets meer van de liefde verwachten dan vroeger: we zijn steeds meer overtuigd geraakt van een romantisch ideaalbeeld waarin het liefst elke dag rozengeur en maneschijn is. Dat is natuurlijk in geen enkele relatie het geval, maar omdat er toch al niet meer zo’n groot taboe ligt op ‘uit elkaar gaan’, en mensen vaak ook andere dingen van het leven verwachten, wordt er nu veel vaker dan vroeger gekozen om die kwade dagen dan maar weer in te ruilen voor een exclusiviteit aan goede.”
“Het einde van een relatie brengt weliswaar veel pijn en lijden met zich mee, maar voor veel mensen is het ook een mooie nieuwe start”
Erg hoeft zo’n minder dwingende visie op het huwelijk volgens Claudia helemaal niet te zijn. “Het einde van een relatie brengt weliswaar veel pijn en lijden met zich mee, maar héél vaak betekent het voor mensen ook een mooie nieuwe start. In dat opzicht wordt het huwelijk misschien soms weleens overschat: waarom immers zou je tot het einde van je dagen ongelukkig in een relatie blijven hangen, als een breuk of een nieuwe relatie je misschien wel veel gelukkiger zou maken?” Wanneer het precies tijd is om de handdoek in de ring te gooien? “Dat is uiteraard voor iedereen anders. Bij sommige koppels moet het echt tot een incident komen om de brui eraan te geven. Voor anderen is net iets té veel moeten werken om het vuur erin te houden dan weer voldoende reden om te de relatie te ontbinden.”
Overspel als ultieme relatiekiller?
Een van de grootste misvattingen die er nog over scheidingen bestaan, heeft met overspel te maken. “Veel mensen denken dat overspel de grootste relatiekiller is, maar in realiteit is overspel in veel gevallen een symptoom van andere relatieproblemen die onderhuids al veel langer aan de gang zijn. Je partner ervandoor zien gaan met een ander, leuk is het uiteraard allerminst, maar vaak wijst het erop dat er in je relatie sowieso al een en ander niet helemaal goed zat en dat je misschien wel gelukkiger zou zijn in een andere relatie. Wie het meemaakte vindt daarin misschien een opluchtende boodschap om zich aan op te trekken.”
Wanneer het echt tijd is om er zelf uit te stappen? “Ook dat maakt natuurlijk ieder voor zich uit, maar persoonlijk zou ik zeggen dat de voordelen van je relatie moeten blijven opwegen tegen de nadelen. Als je ‘s avonds van het werk naar huis rijdt, ben je dan blij dat je naar je partner toe kan om over je dag te vertellen? Of zie je er eerder tegenop omdat de relatie je meer leed biedt dan dat je er plezier uithaalt? Is dat laatste het geval, dan lijkt het mij geen slecht idee om eens ernstig na te denken of je echt wel zo verder wil gaan met elkaar. Ik raad cliënten die twijfelen dan ook altijd aan om een heel simpel pro- en contralijstje aan te leggen. Blijft dat ongeveer in verhouding, dan kan dat reden zijn om toch te blijven. Is het echter zoeken om een paar positieve punten op je lijstje te krijgen, terwijl de opsomming negatieve punten bijna de spuigaten uitloopt, dan zegt dat genoeg.”
Romantiek? Gebruik ook je verstand
Hoe je relatie ook aan z’n einde komt en of je daar nu al dan niet zelf voor gekozen hebt, één ding is zeker: pijn doet het sowieso. “Een scheiding is altijd een rouwproces waarin je met verlies te maken krijgt: is het niet je partner waar je je zo lang verbonden mee hebt gevoeld, dan is het misschien wel je thuis of de persoon waarvan je altijd hebt gedacht dat je die was tot deze situatie je dwong om iemand anders te worden.” Omdat bij een scheiding sowieso al heel wat emotionele kapen genomen moeten worden, is het fijn als de praktische zaken op voorhand al min of meer geregeld zijn. Net dat vergeten of weigeren veel mensen in onze contreien echter: “In ons land trouwen we nog vooral met ons hart. We zien het als een romantische, en louter emotionele verbintenis die we aangaan voor het leven. In overweging nemen dat het ook wel eens mis zou kunnen gaan, doen we liever niet. Praten en afspraken maken over geld en bezittingen, nog minder.”
“Als je een bedrijfje opricht met een vriend leg je de financiële kant toch ook vast op papier? Bij een partnerrelatie, de belangrijkste verbintenis die je ooit in je leven zal aangaan, vinden we dat dan plots niet meer nodig”
Nochtans is het eigenlijk niet meer dan logisch dat je ook die kant van de zaak even bekijkt, zo redeneert Claudia. “Als je een bedrijfje opricht met een vriend of vriendin, dan leg je de financiële en zakelijke kant toch ook netjes vast op papier. Bij een partnerrelatie, in principe de belangrijkste verbintenis die je ooit in je leven zal aangaan, vinden we dat dan plots niet meer nodig. Dat klopt toch niet?”.
Dat het niet romantisch is om met zo’n ingesteldheid aan een huwelijk te beginnen, begrijpt de advocate familierecht volmondig. Maar, zo klinkt het, dat neemt niet weg dat het eigenlijk wel het verstandigste is wat je kan doen en dat iets meer pragmatiek aan het begin van je relatie je veel ellende kan besparen achteraf. “Op voorhand al eens nadenken over financiële zaken, een mogelijke regeling voor de kinderen of zelfs een ouderschapsplan, kan niet alleen de partners zelf heel wat vervelende situaties besparen, maar ook de kinderen. En laat dat toch net één van de belangrijkste aspecten zijn die je in een scheiding voor ogen zou moeten houden.”
Meer do’s en don’ts in geval van een stukgelopen relatie en tips bij de praktische kant van echtscheidingen, vind je in ‘Uit Elkaar. Eerste hulp bij echtscheidingen’ van Claudia Van de Velde. €22,50, nu te koop bij Pelckmans uitgeverij.
Even rechtzetten: In de edito van ons juli-nummer sloop een ongelukkig foutje. Het boek van Claudia Van de Velde werd er per ongeluk vermeld onder een andere achternaam. Onze excuses voor deze vergissing!
Meer lezen over liefde en relaties:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier