Journaliste Leslie Hodge: “Eenzaamheid kan voelen als honger, je ziel heeft contact nodig”

Feeling Redactie

21 nov 2019

Bijna de helft van de Belgen voelt zich vandaag eenzaam, ook al zijn ze niet alleen. Hoe is het toch mogelijk dat steeds minder mensen zich verbonden voelen met anderen? We vroegen het aan Leslie Hodge, journaliste en klinisch psychologe in haar groepspraktijk Strong Mind. Eind november verschijnt haar eerste boek over het onderwerp.

“Er bestaat een theorie over eenzaamheid die gebaseerd is op de evolutieleer. Eenzaamheid is dan net zoals honger of dorst een signaal van je lichaam. Heb je honger? Dan moet je eten. Ben je eenzaam? Dan is de manier waarop je in verbinding staat met andere mensen niet voldoende en moet je je relaties herbekijken. Het is wel degelijk een ernstig signaal dat je niet mag negeren, want op de lange termijn kan chronische eenzaamheid zelfs een effect hebben op je fysieke gezondheid. Net als roken en obesitas kan het je leven verkorten. Niemand kiest daarvoor, maar als je het laat gebeuren, beland je voordat je het weet in een vicieuze cirkel.

Emotionele eenzaamheid

Bij emotionele eenzaamheid heb je heel veel kennissen, maar mis je een goede vriend of partner. Omgekeerd kun je ook een partner hebben met wie je al je tijd doorbrengt, maar ontbreekt er in je leven een groter netwerk van vrienden die verjaardagskaartjes sturen of samen met jou willen gaan fietsen of naar concerten gaan. Dat noemen we sociale eenzaamheid. Wie uit zo’n situatie wil geraken, moet sowieso eerst proberen te definiëren wat hij of zij mist en wat er nodig is om weer gelukkig te worden.

Daar kun je dan mee aan de slag. Maar toegeven dat je eenzaam bent, ook aan jezelf, is nog steeds een groot taboe. Er hangt een sterke negatieve connotatie aan vast. Toch kan het iedereen overkomen, kijk maar naar Lady Gaga: zij heeft in de media al uitgebreid getuigd over haar eenzaamheid.

“Toegeven dat je eenzaam bent, is nog steeds een taboe. En toch kan het iedereen overkomen, zelfs als je Lady Gaga heet”

Helaas valt eenzaamheid niet altijd op te lossen. Bij een vrouw die weduwe is geworden, kunnen we de man niet terugtoveren. Het verlies zal met de tijd een plaats krijgen. Ze zal levensvreugde kunnen vinden in het contact met haar kinderen, goede vrienden, of andere bijzondere ervaringen. Er zijn dus geen pasklare oplossingen, het advies van een psycholoog is dan ook altijd heel individueel. Er zijn geen lijstjes die we kunnen afvinken.

Jonge mensen en eenzaamheid

Het zijn wel vaak jonge mensen die bij mij komen met klachten over eenzaamheid. Dat is waarschijnlijk geen toeval. Eenzaamheid gaat namelijk hand in hand met verandering. En als je jong bent, verandert er voortdurend vanalles in je leven. Je gaat naar een nieuwe school, je hebt voor het eerst een job… Niet iedereen vindt het evident om zich daarin te vinden. Als we ouder worden, vinden we gewoonlijk meer stabiliteit: een vaste partner, een job, een huis. De eenzaamheid verdwijnt meer naar de achtergrond. Pas in een later stadium van ons leven komt het nare gevoel weer terug, zeker als we minder mobiel worden en vrienden of een partner verliezen.

Maar je mag zelf nooit zomaar veronderstellen dat iemand anders eenzaam is. Een alleenstaande mama met twee kinderen zonder sociaal netwerk kan zich inderdaad alleen voelen, maar voor hetzelfde geld houdt ze van de zelfstandigheid en heeft ze totaal geen behoefte aan een nieuwe relatie. Ik pleit er wel voor om minder onverschillig te zijn. Iemand die vaak alleen is, zal sowieso blij zijn met een belletje of een bezoekje.

Sociale media en FOMO

Mijn cliënten verwijzen vaak naar sociale media. Ze worden voortdurend geconfronteerd met het boeiende leven van andere mensen, waar ze zelf geen deel van uitmaken. Maar ik denk dat je de sociale media ook positief kunt gebruiken. Post iemand een berichtje over een loopsessie? Misschien kun je voorstellen om samen eens te gaan joggen? Je kunt er vriendschappen in het echte leven mee verstevigen.

Het hangt er maar vanaf hoe jij ermee omgaat. In mijn boek ben ik op zoek gegaan naar waarom zo veel mensen nu aangeven dat ze eenzaam zijn en naar manieren om een meer verbonden leven te leiden. Hoe sta je minder onverschillig in het leven, hoe ga je om met eenzaamheid? Het is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in authentieke relaties en nieuwe verbindingen wil aangaan.”