Nieuwe goede gewoontes creëren? Zo maak je ‘de klik’ richting succes

Cleo Decoster

12 jan 2024

“Je hoort wel vaker mensen zeggen ‘ik heb de klik gemaakt’ wanneer ze zichzelf een gezondere levensstijl hebben aangemeten of wanneer ze een oude slechte gewoonte, zoals roken, achterwege hebben gelaten. Maar wat is die ‘klik’ nu juist?”, zegt dr. Servaas Bingé, huisarts, sportarts en auteur van onder andere De Klik. Bingé gelooft dat we ons brein kunnen trainen richting die nieuwe doelen, net zoals we spieren kunnen trainen.

Juist zoals onze spieren, kan ook ons brein enorm krachtig zijn. En net daar begint het allemaal volgens Bingé: beseffen tot wat het menselijk brein in staat is en het orgaan zo kweken dat het vóór ons werkt, in plaats van tegen ons. “We weten perfect wat we moeten doen om gezonder te leven, en nieuwe, goede gewoontes te creëren, maar toch lukt het ons niet de juiste stappen te zetten en de levensstijl vol te houden. Waarom niet? Ons hoofd werkt ons tegen. Dus hoe kunnen we het zo draaien dat ons brein meewerkt?“

We maken ons allemaal wel schuldig aan dergelijke ongezonde gewoontes: van frisdrank als ontbijt tot jezelf een hele dag verliezen in het bingewatchen van een serie in plaats van productief te zijn. “Als arts wil ik de reden achter die gewoontes opsporen. Wat lokt bovenstaand gedrag uit? Wil je nieuwe gewoontes kweken of andere afleren, dan moet je luisteren naar het complete verhaal. Waarom doe jij wat je doet? Pas als je de achterliggende drijfveer achter bepaald gedrag onder handen neemt, kan je de ongezonde gewoonte aanpakken.” En juist daarin ligt het maken van de klik.

Lees ook: Gezond de winter door? Haal inspiratie uit de work-out routines van deze celebs

Wat drijft jou?

Alles valt en staat bij het blootleggen van je eigen drijfveren. Waarom wil ik dit bereiken? Waarom wil ik stoppen met dit gedrag te stellen? “Je moet op zoek gaan naar jouw ‘waarom'”, aldus Bingé. En dat blijkt niet altijd een werkje van 1-2-3: “Het gaat niet alleen over het opmerken van zaken die spaak lopen of die niet goed voor je zijn, het zit dieper: we moeten ons bewust worden van de dingen waarvan we ons niet bewust zijn.” Ter verduidelijking: “Mensen zijn enorme gewoontedieren, wij leven grotendeels op automatische piloot wat maakt dat wij over een heel groot deel van onze dagelijkse keuzes niet bewust nadenken. Wil je de klik kunnen maken, moet je stilstaan bij deze onbewuste denkprocessen. En op die manier ontdek je je eigen ‘waarom’; hoe jij wil zijn in het diepste van jouw kern.”

Herontdek het vuur in jezelf. Waar krijg jij energie van? Wat zijn jouw waarden? Die interne motivatie is veel sterker dan externe drijfveren

“We weten intussen heel goed dat de motivatie die vanuit jezelf komt veel sterker is dan externe motivatie. Wil jij echt gezonder leven, sterker zijn en meer energie hebben, gaat het veel makkelijker zijn om er ook fitter uit te gaan zien dan wanneer je er gewoon goed wil uitzien op je socials. Het geheim voor succes ligt dus in het leren kennen van jouw persoonlijke drijfveren en die zijn voor iedereen anders. Nu passen we ons vaak aan, laten we anderen onze regels bepalen. Probeer dus al die regels die we al van kleins af aan hebben geïnternaliseerd eens uit je hoofd te zetten. Kijk naar wat jij wilt in het leven en schrijf je eigen richtlijnen. Herontdek het vuur in jezelf. Waar krijg jij energie van? Wat zijn jouw waarden? Op basis daarvan kan je aan het werk.”

Stilstaan bij jouw kern dus. “Reculer pour mieux sauter, zeggen ze in het Frans: als je ver wilt springen, moet je eerst stilstaan. Het allerbelangrijkste is dat je geluk van binnen moet komen. Je neemt een groot risico als je iemand anders verantwoordelijk maakt voor je geluk. Want wanneer je leunt, kan je makkelijker vallen. Probeer dus eerst zelf met beide voeten stevig op de grond te staan door te weten wie je bent en waar je voor staat.”

Emotionele vrijheid

Bewust worden van je onbewuste denkpatronen. Nou ja, dat lijkt onbegonnen werk. En inderdaad; we kunnen onze onbewuste gedachten moeilijk onderscheppen. “Daarom zijn emoties van groot belang. Ze zijn de poortjes naar ons onbewust denken”, legt dr. Bingé uit. “Je kan twee kanten op met je gevoelens: je kan ervan weglopen of je kan ze aanvaarden en ernaar luisteren, ze zelfs als een vriend of bondgenoot in je leven toelaten. Hoe vaker je een negatieve emotie wegduwt, hoe groter en zwaarder die emotie gaat terugkomen. Aanvaarden dat je je soms verdrietig, gekwetst, boos of jaloers voelt is dan de eerste stap richting bewustwording. Door deze gevoelens toe te laten, kunnen we dieper in onszelf gaan kijken. En door onze emoties écht te voelen, krijgen we toegang tot die onbewuste gedachten.“

Hoe meer weerstand we in het leven ervaren, hoe sneller we kunnen groeien. Gebruik die weerstand dus in je voordeel

Doe je dit, bereik je volgens de arts emotionele vrijheid, waarmee hij niet bedoelt dat we zonder emoties komen te zitten of het omgekeerde; dat we labiele wezens worden die alle emoties altijd en overal tegelijk voelen. “We kunnen loskomen van onze emoties door ze beter te voelen, te leren benoemen, onszelf beter te kennen en bijgevolg toegang te krijgen tot onze onbewuste drijfveren. Je hoeft geen slachtoffer te zijn van je gevoelens, je moet niet berusten in je emoties – ‘zo ben ik en daarmee basta’ – je kan ermee aan de slag.” Neem nu het voorbeeld van stress: “Ikzelf ben met heel veel projecten tegelijk bezig”, aldus Bingé, “ik weet dus maar al te goed wat stress is. Wanneer mijn stresslevels opnieuw de lucht inschieten en ik het hoor knetteren in mijn hoofd, herken ik dat gevoel als stress en weet ik hoe ik ermee kan omgaan. Ik weet ook dat ik dat geknetter vaak kan omzetten in iets creatiefs en positiefs. Dus dat ongemakkelijke gevoel neem ik er gewoon bij. Door stil te staan bij die gevoelens en ze ook écht binnen te laten komen, te voelen, wordt je veerkrachtiger.”

Goede gewoontes: weg uit de comfortzone

Jezelf leren kennen en je emoties tot je vrienden maken zijn essentiële stappen in de goede richting, maar op een bepaald moment zal je ook actie moeten ondernemen wil je die klik in werking stellen. “In de comfortzone gebeurt er niets”, aldus Bingé, “dus betreed af en toe onbekende wateren, zoek het oncomfortabele op. Doe de handeling die jou net onzeker maakt. Door kleine stapjes te zetten, groei je steeds meer richting de persoon die je wilt zijn.” Train je geest, net zoals je je lichaam zou trainen: “Als je traint, maak je je lichaam een beetje kapot. Door na de training je spieren te laten rusten, gaan deze herstellen en sterker worden. Door actie te ondernemen, uit je comfortzone te gaan, schuift die comfortzone steeds wat op en verruim je je geest. Dit geldt voor het aanvaarden van onze gevoelens en het ondernemen van actie.”

Lees ook: Van datenight tot ‘beter communiceren’: met deze goede voornemens geef je je relatie een boost

Weder-opstand

Bovenstaande stappen klinken nog relatief simpel, maar in de realiteit krijgen we dagelijks te maken met weerstand; van onszelf, van onze omgeving of door omgevingsfactoren. Of deze weerstand er alleen is om het ons moeilijker te maken? Servaas Bingé denkt van niet. “Weerstand kunnen we als iets positiefs aanzien. Als we te maken krijgen met verzet, worden we juist emotioneel geprikkeld, waardoor je een stapje dichter bij zelfkennis komt. Weerstand betekent ’tegenwerking’ maar eveneens staat het voor ‘weer opstaan’. Hoe zwaarder de weerstand is bij het trainen van een spier, hoe sterker die spier gaat worden. Alweer zien we hetzelfde met de geest: hoe meer weerstand we in het leven ervaren, hoe sneller we kunnen groeien. Gebruik die weerstand dus in je voordeel.”

“En net zoals gras niet groeit door er aan te trekken en sleuren, ga je zelf ook niet groeien door jezelf te forceren. De bodem moet vruchtbaar en gezond zijn én blijven“, sluit Bingé af. “Verandering komt door eerst diep vanbinnen te kijken, op zoek naar je motivatie. Ken je die, dan gaat de rest van de rit al een stuk vlotter gaan. Een gouden formule voor succes bestaat niet. Maar ken je jouw drijfveren, dan kan je ook meer gedreven keuzes maken.” En zo zit je al snel op het pad van jouw succes.