Discussie met je partner? Dit zijn de vuistregels voor gezond ruziemaken

Feeling Redactie

08 mrt 2019

De broertjes Gallagher van Oasis. Liz Taylor en Richard Burton. Jan Klaassen en Katrijn. Ze kunnen er wat van. Ruziemaken, tot handgemeen toe. Maar je kunt een conflict ook op een goede manier aanpakken en dan biedt het mogelijkheden tot groei. Serge Ornelis, auteur van ‘Met slaande deuren’ legt uit hoe het moet.

Ornelis heeft een moeilijke relatie met ruzie. Om de nakende ouderlijke echtscheiding aan te kondigen, zei zijn vader: “Het is met een koppel als met een kop. Eens ze gebroken is, kun je er nog wel uit drinken, maar de chocolademelk zal nooit nog zo lekker smaken.”
Serge: “Ik concludeerde dat ruziemaken gevaarlijk is, dat de brokken misschien nog
wel te lijmen zijn, maar dat er toch onherstelbare schade is toegebracht. Dus ging ik ruzies vermijden. Jarenlang heb ik me ver van conflicten gehouden. Als iets mij stoorde, ging ik
zwijgen en als ik te veel moest zwijgen, ging ik weg. Talloze frustraties heb ik ingeslikt, talloze vriendschappen laten wegkwijnen. Naarmate ik ouder en wat wijzer werd, leerde
ik ook wat anders. Ik merkte dat een relatie zonder ruzie niet noodzakelijk een goede relatie is. Dat ruzie opluchting en opklaring kan brengen. Dat je na een ruzie verder kunt,
soms beter dan voordien. Dat je ruzie kunt maken omdat je elkaar graag ziet, dat heeft mijn vrouw me geleerd.” Als trainer, coach en consultant in conflictbeheersing en
communicatie is Ornelis ondertussen welbekend met het verschijnsel. “Ik zie zo veel mensen sukkelen. En afzien, want niemand maakt graag ruzie. Vanuit mijn vak denk ik
dan: er zijn zo veel inzichten die kunnen helpen om niet in De broertjes Gallagher van
dat gevecht verstrengeld te raken, om er niet aan ten onder te gaan.”

Al houdt de ruzie-specialist niet van tips en tricks. “Het zou naïef zijn om te denken dat je door het lezen van een boek meteen goed zou zijn in ruziemaken, zelfs als je een
handig lijstje do’s en don’ts vanbuiten leert. Iedereen heeft een aantal gewoontes, en het heeft jaren geduurd voor die zich goed en wel geïnstalleerd hebben. Natuurlijk kun je
andere gewoontes aanleren, maar dat duurt dan weer jaren. Zelfs ik, ‘de deskundige’, wil niet beweren dat ik altijd correct ruziemaak. Het is niet omdat je de wetten van de
zwaartekracht kent, dat je nooit eens valt.” Enkele stelregels toch. De belangrijkste: de ruzie gaat nooit over de inhoud, maar altijd over de relatie zelf. En: miskenning
ligt aan de basis van elke ruzie, is het centrale punt van waaruit het ongenoegen vertrekt. Ten slotte: wat afstand nemen, eerst langs je gezond verstand gaan en dan pas langs
je gevoelens, kan nooit kwaad. Dit is een wandeling over scherven samen met een expert
brokken lijmen.

Vuistregels voor gezond ruziemaken

• NIVEA: niet invullen voor een ander, vertrek niet vanuit veronderstellingen.
• Zeg wat belangrijk voor je is en vraag begrip.
• Bij tegengestelde belangen: blijf naar oplossingen zoeken, in wederzijds belang.
• Leef je in in de kwetsbaarheid van de ander en toon begrip.
• Vermijd Maartje: pas op met het voegwoord ‘maar’. In ruzies wordt het vaak gebruikt als in: ik hoor wat je zegt, maar ik vind het eigenlijk niet zo belangrijk.
• Beschuldig de ander niet van je pijn, neem verantwoordelijkheid voor je eigen gevoelens.
• Neem kwetsende opmerkingen niet persoonlijk, ga niet uit van kwaadaardige bedoelingen.
• Benoem je emoties, spreek ze uit.
• Leer je emoties te beheersen, wees niet reactief: ik reageer zoals ik ben, vanuit mijn systeem; maar responsief: ik ga eerst even langs mijn hersenen.
• Haal geen wapens boven: niet kwetsen, beschuldigen, overtroeven of dreigen.
• Gebruik het kantelpunt, het moment waarop je je afvraagt: waar zijn we mee bezig en hoe komen we hier uit?, om uit de machtsstrijd te stappen.
• Stap in de metacommunicatie: praat over wat jullie aan het doen zijn.
• Heb je toch wapens gebruikt? Bied je excuses aan.
• Aanvaard excuses.
• Verzoen je, herstel de gelijkwaardigheid in de relatie.
• Bescherm je tegen mensen die geen gelijkwaardige relatie willen.