“Al het vuurwerk is voor jou”: Emilies vader stierf op oudejaarsavond

Cleo Decoster

29 dec 2023

Emilies vader stierf op 31 december aan de gevolgen van kanker. “‘Typisch dat hij op oudjaar sterft’, hebben we vaak tegen elkaar gezegd. Zo zal iedereen elk jaar aan hem denken terwijl ze de champagne uitschenken.”

Oudejaarsavond staat voor velen gelijk aan jezelf opdirken, feestelijk dineren, aftellen tot kleurrijk vuurwerk en – als je het nog in je hebt – al wankelend op je partypumps een stapje in de wereld zetten. Zeven jaar geleden kreeg 31 december echter een andere betekenis voor Emilie (29): haar vader stierf die avond aan de gevolgen van kanker.

31 december

“31 december. Ik was in mijn kleine studio in Gent aan het blokken voor mijn allereerste examenperiode voor mijn bacheloropleiding”, herinnert Emilie zich. “Ik had geen plannen gemaakt voor die avond want ik wou mijn examens écht goed doen. Ik zat in een richting waarvan ik dacht: dit is het. Het voelde goed en mijn punten waren uitstekend: daar was ik eindelijk op mijn plaats.”

Terwijl ze de zoveelste pagina Franse woordenschat probeerde te onthouden, belde haar zus. “Zij belt me nooit, dus dat was al ongewoon. Een nog vreemder gesprek volgde. ‘Ja, mie, ik weet niet hoe ik het moet zeggen...Onze pa is gestorven’, stamelde ze. Ik denk dat we vijf minuten in stilte aan de telefoon hebben gehangen tot ze vroeg of ik er nog was. Vervolgens, herinner ik me dat ik iets hakkelde in de aard van ‘Ah, oké.’ En op de vraag of ik die avond nog naar Mechelen – waar mijn vader en mijn broer woonden en iedereen die avond ging samenkomen – wou komen, antwoordde ik dat ik mijn Frans nog moest afwerken.”

Ik rookte mijn sigaret op, starend naar de mensen die onderweg waren naar hun oudjaarsfeestjes. Ik voelde me erg alleen op de wereld

“Ik hing de telefoon op, hyperventileerde een paar minuten lang en dacht ‘Godverdomme. Moet dit echt nú? Op oudjaar, tijdens mijn eerste blokperiode? Nú moet hij sterven?’ Ik heb een sigaret opgestoken en rookte ze op terwijl ik door mijn venster naar al die mensen beneden keek, onderweg naar hun oudjaarsfeestjes. Ik voelde me erg alleen op de wereld. Daarna heb ik me aan mijn eettafel geplant en heb ik verder gestudeerd. Ik moest nog tien bladzijden aan Franse woordjes in mijn hoofd stampen.”

Lees ook: Een bijzondere kerst: Alix verloor haar papa en nam intrek in zijn appartement

Fragiel

“De achterliggende reden voor die reactie was waarschijnlijk de moeilijke verstandhouding die ik met mijn vader had“, legt Emilie uit. “Ik ben niet opgegroeid in een warm nest, eerder in een gebroken gezin. Ik had geen mama en papa die er onvoorwaardelijk voor mij waren”, legt de twintiger uit. “Mijn broer, zus en ikzelf hebben alle drie een andere moeder en mijn vader heeft in mijn opvoeding nooit echt die typische vaderrol op zich genomen. Dat maakte dat ik hem voor zijn overlijden een paar jaar lang niet heb gezien.”

Er was veel kwaadheid naar hem toe, maar tegelijk was hij zo fragiel en kwetsbaar. Ik mócht helemaal niet boos op hem zijn

“Zijn ziekte was de reden dat ik terug contact met hem zocht. Hij leed aan twee kankers, prostaat- en keelkanker, waar hij uiteindelijk nog jaren mee heeft geleefd. Wanneer ik het nieuws van die ziekte kreeg, stond ik voor een moeilijke keuze: wou ik mijn vader opnieuw in mijn leven of niet? Ik koos ervoor hem wel terug te spreken, maar ik weet tot op vandaag nog steeds niet of dat de beste keuze was. Er was veel kwaadheid naar hem toe, maar tegelijk was hij zo fragiel en kwetsbaar. Ik mócht helemaal niet boos op hem zijn.”

“Wanneer hij stierf dacht ik dan ook ‘Ga je mij nu nog eens stokken in de wielen steken? Net nu ik recht aan het klauwteren ben?’ en stortte ik me bijgevolg volledig in mijn studies. Die blok was mijn houvast. En dat heeft z’n vruchten afgeworpen: ik behaalde de beste cijfers die ik ooit kreeg”, aldus Emilie.

Laatste groet

Het geregel van de begrafenis en de paperassenwinkel bekeek Emilie op een pragmatische manier: “Elke afspraak waar ik bij moest zijn was proper opgenomen en aangeduid in mijn studieplanning.” Op één moment verloor ze de controle over haar emoties. “Tijdens de laatste groet ben ik echt ingestort”, vertelt ze. “Ik had me laten overtuigen door mijn stiefmoeder om mijn vader de laatste groet te brengen. Ik ging daar vrij licht over; dat was gewoon een volgend vinkje op mijn to do-list. Wanneer ik zijn vrienden zag staan, werd het plots heel echt voor mij. En wanneer ik hem daar zag liggen, ben ik helemaal gebroken. Terwijl ik onbedaarlijk huilde, hebben mensen mij naar buiten moeten begeleiden.“

Ik besefte dat hij er niet meer was en dat met zijn dood ook mijn hoop op een échte vader en een warme vader-dochterrelatie was gestorven.

“Op dat moment besefte ik voor de eerste keer dat hij er niet meer was en dat met zijn dood ook mijn hoop op een échte vader en een warme vader-dochterrelatie was gestorven. Ik heb nooit een ‘papa’ gehad, wat ik als een groot gemis zie. Maar ergens blijf je stiekem hoop en verlangen koesteren dat je vader toch noch in die ‘papa’ zou kunnen veranderen. In dat crematorium werd het echter duidelijk: het zal er nooit meer van komen. En iets wat nooit is geweest, kan soms zo veel te meer pijn doen.“

Vuurwerk

Haar vader stierf op oudjaar, maar voor Emilie staat die dag niet integraal in teken van mijn hem. “Ik heb geen rituelen voor die dag, maar elke 31ste december is er wel dat ene moment. Dan sta ik even stil bij hem en laat ik de pijn bestaan. Sommige jaren is hij meer aanwezig dan andere. Daarnaast is vuurwerk een dingetje geworden. Mijn vader had een grote persoonlijkheid, iedereen wist wie hij was. Hij stond bekend als een grappen- en grollenmaker, de sympathieke kerel met we je op café met plezier eentje gaat drinken. Op zijn doodsprentje hebben zijn kinderen en kleinkinderen elk iets kleins geschreven. In het tekstje van de kleinkinderen luidde er een zinnetje als volgt: ‘Al het vuurwerk is vandaag voor jou.’ En dat voel ik elk jaar nog wel. Als ik naar het vuurwerk kijk dat het nieuwe jaar inluidt, vind ik daarin altijd een momentje om aan hem te denken. Natuurlijk wou hij kleuren in de lucht die iedereen kon zien, speciaal voor hem.”