5 tips om niet uit elkaar te groeien
Seksuologe en relatiedeskundige Rika Ponnet geeft tips en advies.
Jullie waren soulmates. Wat hij zei, de dingen waar hij van hield, zó herkenbaar. Maar met de jaren verdween die verbondenheid en hebben jullie niets tegen, maar ook niks meer met elkaar. Seksuologe en relatiedeskundige Rika Ponnet onthult de oorzaken en geeft advies.
1. ALS DE LIJM LOST
Therapeute Rika Ponnet ziet het vaak: “Eenzaamheid is het centrale probleem bij koppels die op consult komen, of bij mensen die uit elkaar zijn gegaan. Eenzaamheid is je niet verbonden voelen met de ander, gebrek aan echte intimiteit, naast elkaar leven. Soms hebben mensen die verbondenheid gekend en is die ondergesneeuwd, of ze zijn onderweg uit elkaar gegroeid. Er zijn ook relaties waarin de echte intimiteit er nooit geweest is omdat mensen die uit de weg zijn gegaan. Omdat het te confronterend is om te beseffen dat ze elkaar niets meer te vertellen hebben als het niet gaat over werk, vrienden of kinderen.”
“Op een bepaald moment ben je uitgepland. Je ziet dat soms ook als de kinderen het huis uitgaan, en vrouwen opeens beseffen hoe weinig ze nog hebben met de partner. In dat geval heeft de man carrière gemaakt, en de vrouw heeft haar behoefte ingevuld door verbondenheid met de kinderen. Als de kinderen de zorg niet meer nodig hebben, voelt dat leeg. Het wordt de man vaak verweten: hij is altijd met zijn werk bezig. Maar waarom is dat zo? Toch ook omdat er een wisselwerking is: de vrouw vond het veiliger om de verbondenheid bij de kinderen te zoeken, de man werd het vijfde wiel aan de wagen en het enige wat hij mocht doen, is geld binnenbrengen. Zo’n man voelt dus net zo goed eenzaamheid, en concentreert zich op de carrière waar hij wel gewaardeerd wordt.”
2. ZIJ WIL PRATEN, HIJ WIL SEKS
“We verwachten méér van onze partner omdat we minder andere intense verbondenheden hebben. 50 jaar geleden was er een breder netwerk: een grotere familie, de sociale structuur van het dorp,... Tegenwoordig leggen we bijna al onze behoeften in de mand van onze relatie. De man moet geld binnenbrengen, een goede papa zijn, aandacht hebben voor zijn vrouw, en de vrouw moet een goede mama en echtgenote zijn, er mooi uitzien, haar man een mannelijk gevoel geven, werken… We leggen vooral bij onszelf de lat erg hoog. Veel basisbehoeften zijn als vanzelfsprekend ingevuld, dus hebben we meer tijd voor intimiteit, verbinding, plezier in het leven en seksualiteit. Vroeger waren mensen tevreden als er eten was. Dat was niet beter, gewoon anders.”
“Een veelgehoorde klacht is: de vrouw is op zoek naar meer emotionele verbinding, de man denkt dat hij daar niet aan kan voldoen en trekt zich terug, terwijl hij zelf behoefte heeft aan verbinding en die probeert te realiseren via seksualiteit. In wezen willen ze allebei hetzelfde: niet eenzaam zijn. Als de vrouw inziet dat de man makkelijker tot verbinding komt via seksualiteit, en als de man beseft dat een vrouw aan wie hij meer aandacht besteedt, zich ook seksueel ontvankelijker zal opstellen, kom je een heel eind. Dat is geen machtsspel, maar een mooie wisselwerking.”
3. ‘HOUDEN VAN’ WORDT ‘ZORGEN VOOR’
“Iedereen die samenleeft, maakt het mee dat de partner ziek wordt en het evenwicht in de relatie verstoord wordt. Je evolueert van een relatie van gelijkwaardigheid naar een zorgrelatie. Niets is ondermijnender voor intimiteit dan wanneer een partner volledig in de zorgrol terechtkomt. De relatie kan dat een tijd aan, maar als het heel lang duurt, voelt de zorgverlener zich vaak heel eenzaam. Hij kan niet terecht bij zijn partner met zijn zorgen. Op den duur wordt zo iemand bijna jaloers op de aandacht die de zieke krijgt.”
“Aan de andere kant: als je te lang in de afhankelijke rol zit, is er alleen nog maar kwetsbaarheid, dan voel je je bijna een kind in de relatie. Alle intimiteit wordt dan ondermijnd, en dat is nefast. Dat is niet in elke zorgrelatie zo: ik heb ook heel mooie voorbeelden gezien van mensen die toch heel gelijkwaardig bleven. Maar het is een uitdaging: als er beperkingen zijn, probeer er dan creatief mee om te gaan.”
4. VEROORDEELD TOT ELKAAR
“Niet iedereen heeft een even grote nood aan verbinding, maar ik ben er wel van overtuigd dat mensen die beweren dat ze er niet zo’n behoefte aan hebben, dat vaak zeggen om zich af te schermen. Elke mens wil verbonden zijn met anderen, dat maakt deel uit van ons overlevingssysteem. We zijn als mens in feite veroordeeld tot elkaar. Zorg dragen voor elkaar is een basisbehoefte. Sommige mensen hebben heel veel nood aan betrokkenheid of aandacht, anderen voelen zich het best als er geen aanspraak wordt gemaakt op verbinding. Als mensen daarin te verschillend zijn, kunnen ze erop vastlopen.”
“Mannen kunnen zich net zo eenzaam voelen binnen een relatie als vrouwen, vervolgt ze. “Vrouwen kunnen wel goed uitleggen waarom ze vinden dat hun man niet voldoet, maar ze begrijpen ook niet altijd wat er bij hem schort. Als mensen in therapie komen, merk je dat mannen even eenzaam zijn in hun relatie, maar andere strategieën hebben om ermee om te gaan. Ze gaan harder werken of sporten, ze trekken zich terug. Vrouwen vinden dan weer dat ze meer geven dan ze krijgen. Waarop de man zich steeds minderwaardiger voelt en het idee heeft dat hij toch niks goed doet, dus er net zo goed mee kan stoppen. In elke relatie zijn er wel periodes waarin we dat meemaken. Maar als je daar te lang in blijft hangen, ondermijnt het je relatie.”
5. VERTREKKEN OF BLIJVEN?
“Dan komen koppels soms nog in therapie, maar je ziet dat een partner zich teruggetrokken heeft en ook niet meer terug wil. Als de verbondenheid er niet meer is, en de wil niet, stopt het. Als er nog veel ruzie wordt gemaakt, dan moet je gaan kijken: wat zit eronder? Als je merkt dat je daarin telkens vastloopt, en dat samen kunt bekijken, kan er verandering komen. Dat is soms moeilijk, maar als je wat bewuster gaat inplannen, wordt de relatie al beter. Je moet het wel op tijd zien. Als je merkt dat het alleen maar erger wordt, onderneem actie. Als je er echt niet uit raakt, kun je de stap naar iemand zetten. Dat kan een therapeut zijn, maar het helpt ook als je er met een vriend of een ander koppel over praat. Je kunt dan weer relativeren, je merkt dat het bij anderen ook niet allemaal perfect gaat.”
Eindigen doet ze toch met een positieve noot. Volgens Rika Ponnet doen we het trouwens zo slecht nog niet. “Het rollenpatroon is vandaag ingewikkeld. Maar de evolutie tussen man en vrouw is positief: ik denk dat er nog nooit zoveel intimiteit en verbondenheid is geweest als vandaag. Dat staat misschien in contrast met de scheidingscijfers, maar de relaties die er zijn, zijn beter van kwaliteit dan enkele decennia geleden.”
Meer relatieadvies:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier