Waarom koken met kokosolie toch niet zo gezond is als je denkt

Je ruilde je gebruikelijke lepel olijf- of zonnebloemolie bij het koken enkele jaren gelden ook resoluut in voor een vleugje kokos, omdat dat vetje toch wel echt ‘dé gezondste soort’ was voor lijf en leden. Maar is dat wel écht zo? Enkele jaren na datum worden bij dat vermeende ‘gezondheidsvoordeel’ toch weer enkele vraagtekens geplaatst. Een nutritionist geeft tekst en uitleg.

Is kokosolie nu effectief goed voor je?

Kokosolie bevat – misschien buiten de publieke ‘common knowledge‘ om – grote hoeveelheden verzadigde vetzuren. Nét dat type vet dus dat vaak in verband gebracht wordt met de ontwikkeling van hart- en vaaktziekten, beroertes en een de pan uitswingend cholesterolgehalte.

“De hoge hoeveelheid aan verzadigde vetzuren is precies waarom professionals ons vaak aanraden om toch niet te overdrijven met kokosolie”, zo legt geregistreerd nutritionist Tracy Lockwood Beckerman uit aan beauty- en health-website Byrdie. “Verschillende studies toonden immers al aan dat het langdurig volgen van een dieet waarin verzadigde vetzuren een hoog aandeel hebben, nadelig kan zijn voor je gezonheid op iets langere termijn.”

Beckerman wijst er ook op dat verzadigde vetzuren door de wetenschap al in verband gebracht werd met een verhoogd niveau van ‘slechte cholesterol’ in het bloed, wat het risico op het ontwikkelen van hart-en vaatziekten dan weer omhoog helpt.

Kokosolie te allen tijde helemaal vermijden, is dan ook weer niet nodig: “Koken met kokosolie is wel oké, als je het goedje met mate gebruikt”. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat in plaats van elke dag een lepeltje kokosolie in de braadpan of kookpot te gooien, je daar nog maar een paar keer per week voor kiest. Om je een beetje een idee te geven van de verhoudingen: de American Heart Association raadt aan om toch niet meer dan 13 gram per dag aan verzadigde vetzuren naar binnen te werken en één lepeltje kokosolie bevat eigenlijk al zo’n 14 gram.

Andere voedingsmiddelen die erg rijk zijn aan verzadigde vetzuren, zijn bijvoorbeeld: boter, kaas, room, vet vlees en fastfood.

Beckam waarschuwt ook nog voor het feit dat veel mensen zich waarschijnlijk laten misleiden door de naam van het spulletje: “Het is niet omdat kokosolie, het woord ‘kokos’ in zich draagt, dat het daarom ook noodzakelijk gezond is.”

Is kokosolie dan wel gezonder dan andere kook-olie?

Gezien de bovenvernoemde hoeveelheid verzadigde vetzuren in kokosolie, lijkt het erop dat – in tegestelling tot wat vrij algemeen wordt aangenomen – deze zogezegde ‘superfood’-olie helemaal niet gezonder is dan andere oliën waar vaak mee gekookt wordt. Terwijl in een eetlepel kokosolie zo’n 14 gram verzadigde vetzuren en zo’n 120 kilocalorieën zitten, bevat een lepeltje olijf-, soja- of koolzaadolie ook wel 14 gram aan vetzuren, maar dan wel van de ónverzadigde soort: een soort die veel minder kwalijk is voor de gezondheid.

Omdat een lepeltje onbewerkte kokosolie echter een erg fijne en smaakvolle toets kan geven aan een groot deel van je gerechten – denk: geroerbakte eieren, een groentenwokje, smoothies en zelfs aan je homemade en ovengebakken granola – schuif je hem misschien toch liever niet helemaal aan de kant. Kan koken met kokosolie in sommige gevallen dan wel nog door de beugel?

Wel, ja dus: omdat zowel onbewerkte als bewerkte kokosolie een erg hoog ‘kook- en rookpunt’ heeft, is het erg geschikt om te gebruiken om te koken bij hogere temperaturen. Virgin kokosolie heeft een rookpunt van 350 graden, wat het een uitgelezen oliesoort maakt om dingen in te bakken of te ‘sauteren’. Onbewerkte kokosolie heeft zelfs een nog hoger rookpunt – om en bij de 400 graden Celsius – wat het een uitstekende keuze maakt, wanneer je aan het fruiten of frituren slaat.

Wil je smaakgewijs dan toch ook absoluut voor kokosolie gaan, dan kan dat, zo klinkt het bij Beckerman. Wie dat van plan is, kiest best wel voor een organische, onbewerkte cold pressed-variant. “Zorg er ook voor dat de olie die je uiteindelijk kiest, er eentje van een respectabel merk is: een brand die op z’n label erg transparant weergeeft welke bestanddelen er precies in de kokosolie vervat zitten, en vooral ook: hoeveel gram van elk.”

Een product dat al te veel gezondheidsclaims aan hun kokosproduct vasthangt, kan je volgens Beckerman maar beter niet vertrouwen: “Die verkopen waarschijnlijk gewoon gebakken lucht.”

Lees ook:

• Van Poke Bowl tot sushiboot: is rauwe zalm eten eigenlijk wel gezond? 
• Goede vraag: hoe weet je of het water in je fles nog goed is? 
• Volgens dit onderzoek is minder calorieën eten net wél gezond