Gezond

Straffe getuigenis: de zoon van Nicole gaf 4 mensen nieuw leven

Feeling Redactie

18 mrt 2017

In België is iedereen donor, tenzij je verzet aantekent. Toch blijft elke transplantatie een wonder en is het voor nabestaanden nooit evident. ‘Het is mooi om te weten dat je kind verder leeft in andere lichamen, maar je blijft het natuurlijk wel missen.’ Manolito, de zoon van Nicole De Kerpel, stierf in een auto-ongeval en gaf 4 mensen nieuw leven door zijn organen te doneren.

‘Hier laat ik je los. Van hieraf moet je gaan.’ Wim De Craene schreef het lied voor zijn pasgeboren zoon. Het stond ook op het geboortekaartje van Manolito. 22 jaar later koos zijn moeder Nicole De Kerpel dezelfde tekst om op zijn doodsprentje te zetten. In de duisternis van een zondagochtend in mei viel Manolito in slaap in zijn auto op de snelweg. Ter hoogte van kilometerpaal 15/7 boorde de auto zich in de laadbak van een vrachtwagen. ‘Mevrouw, uw zoon heeft een ongeluk gehad.’ De politie stond met blauwe zwaailichten bij Nicole voor de deur. ‘Wat moet ik meenemen?’, vroeg ze hen. ‘Een pyjama? Een tandenborstel? Handdoeken?’ De politieman nam zijn pet af en schudde het hoofd. ‘Dat zal niet meer nodig zijn. Brand een kaars en bid.’

Wilde hij dat eigenlijk wel?

‘Zijn gezicht was volledig omzwachteld’, vertelt Nicole. ‘Er stak nog een plukje haar uit. ‘Herkent u uw zoon?’, vroeg de politie mij. Ik weet dat ik boos ben geworden. Nee, ik herkende mijn zoon niet. Ik kon zijn gezicht niet zien. Ik wilde hem ook niet herkennen. Ik wilde niet dat mijn zoon daar lag, meer dood dan levend. Maar ik zag zijn handen, de kleine tatoeage van een schorpioen die hij op zijn hiel had en toen wist ik het: hij is het, mijn zoon. Ons leven zou nooit meer hetzelfde zijn. Maar er was nog hoop, dacht ik, zijn hart klopte, zijn borstkas ging op en neer. ‘Ik zal voor hem zorgen, hem eten geven, met hem gaan wandelen’, zei ik tegen de artsen. ‘Ik zal voor hem leven.’ Maar ze schudden van neen. ‘Mevrouw, dat is egoïstisch. Uw zoon is hersendood. Het enige wat hij kan doen, is anderen een leven geven: heeft u er iets op tegen als hij zijn organen doneert?’’ Nicole had er niets op tegen. ‘Als hij kan helpen, laat hem dan helpen’, antwoordde ze. Het was een beslissing in een opwelling, omdat ze instinctmatig aanvoelde dat orgaandonatie het enige juiste antwoord was.

Maar nu, tien jaar later, heeft ze spijt dat ze het er nooit met haar zoon over gehad heeft. Ze weet niet of hij dat wel wilde. Zij heeft in zijn plaats gekozen. En natuurlijk is het een vorm van troost om te weten dat de dood van haar zoon het leven van vier andere mensen vooruit heeft geholpen. Nicole weet niet wie het hart, de lever, de nieren en de pancreas van Manolito kregen; ze weet wel dat het hart naar een man van 62 is gegaan, de lever naar een vrouw van 42, de linkernier naar een man van 32 en de rechternier naar een vrouw van 55. Manolito, zo vertelt ze het graag, leeft verder in vier mensen die zij niet kent. ‘Ondertussen nog in twee’, verbetert ze zichzelf met een knak in de stem. ‘De man met het hart en de vrouw met de lever zijn overleden. Na een goed leven, hebben de transplantatiecoördinatoren haar verzekerd. En niet omdat de organen gefaald hebben.’ Het is kennis die helpt om de dood van haar zoon te verwerken. Want het is moeilijk leven met een kind dat niet meer ouder wordt. Zeker als je weet dat het hart nog klopte toen je afscheid van hem nam.

Het was zwaar, zeker als je weet dat het hart van je kind nog klopte toen je afscheid van hem nam

Voor wie wacht, staat het leven stil

Het maakte van Manolito de ideale orgaandonor. De verwijdering, het transport en de overplaatsing van de organen kon onder perfect beheersbare omstandigheden gebeuren. Van de mensen die per jaar op Intensieve Zorgen overlijden, komt amper 5% in aanmerking om organen te doneren. Niet omdat mensen het niet zouden willen, wel omdat bij donatie en transplantatie iedere seconde telt. Zodra het orgaan zich buiten het lichaam bevindt, vermindert de werking ervan. Iedere transplantatie is in dat opzicht een klein wonder. Er kan altijd meer fout dan goed lopen.