Gezond

Straffe getuigenis: Phaedra koos op haar 25ste voor een gastric bypass

Feeling Redactie

24 jun 2018

Op haar 25ste laat Phaedra een gastric bypass-operatie uitvoeren, die ervoor moet zorgen dat ze flink afvalt. Op dat moment beslist ze om haar ervaring om te zetten in een stripverhaal ‘Doorsnee’. Het stripverhaal is nu te koop.

Probeer anders eens lightmayonaise

“Ik ben altijd zwaar geweest. Dat zit in de familie. Mijn ouders deden hun best om ervoor te zorgen dat ik gezond at, voldoende bewoog, ging zwemmen en bij de Chiro zat. Omdat dat niet voldoende bleek, ging ik ook al vroeg naar een diëtiste, als klein kindje al. Daar herinner ik me vooral de frustratie van, van op jonge leeftijd al zo gefocust te zijn op gewicht en eten. Alles met de beste bedoelingen, maar de focus op afvallen was zo
sterk dat het misschien niet altijd zo gezond was. Alsof het getal op de weegschaal al de rest tenietdeed. Had ik een goed rapport, dan was de tijd aangebroken om weer wat meer te sporten. Bij alles wat ik deed of waar ik in slaagde, dacht ik: allemaal goed en wel, maar je bent niet gezond. En dan is het lastig om je goed te voelen. Ik heb zo goed als elk dieet geprobeerd. Heel vaak onder begeleiding van diëtistes. Regelmatig bekroop me het gevoel dat die mensen ervan uitgingen dat elk lichaam hetzelfde werkt. Dat omdat zij op gewicht bleven als ze aten wat ze wilden, ik wel gigantisch veel moest eten om zo bij te komen. Ooit stelde een diëtiste me voor om mijn mayonaise te vervangen door lightmayonaise. Dan dacht ik: hoeveel mayonaise denk jij in godsnaam dat ik eet, dat dat het probleem zou zijn? Op mijn zwaarste was er niks wat ik nog mooi vond aan mezelf. Ik had het gevoel dat ik mijn overgewicht moest compenseren. Door de deur niet uit te gaan zonder lang na te denken over mijn kleding en make-up. Door er altijd zo verzorgd mogelijk uit te zien. Vreselijk vermoeiend, maar voor mij de enige optie om me nog een beetje goed te voelen.”

Op mijn zwaarste was er niks wat ik nog mooi vond aan mezelf. Ik had het gevoel dat ik mijn overgewicht moest compenseren. Door de deur niet uit te gaan zonder lang na te denken over mijn kleding en make-up.

Tekenen was makkelijker dan praten

“In mijn achterhoofd was die operatie de optie die ik zou kiezen als ik alles had geprobeerd en tot het uiterste was gegaan. Er was niks makkelijks aan de beslissing om mijn maag te laten verkleinen. Maar kilo’s bleven eraan vliegen, en ik kon niet eens meer bevatten hoeveel ik zou moeten afvallen om tot een aanvaardbaar gewicht te komen. Mijn lichaam ging steeds ongemakkelijker aanvoelen, en die ongemakkelijkheid straalde ik ook uit. Ik werd ook steeds banger om diabetes of andere gezondheidsproblemen te krijgen. Nadat ik me had geïnformeerd en de knoop had doorgehakt, heb ik mijn omgeving verteld dat ik een maagverkleining zou laten uitvoeren. De meeste mensen reageerden heel positief.
Omdat het de mensen waren die dicht bij me stonden en wisten hoe lang ik al aan het proberen was om af te vallen, waren ze snel mee met mijn keuze. Alleen mijn vader had het moeilijk. Dat zie je ook in de strip: uit angst voor een worstcasescenario stond hij niet meteen achter mijn beslissing. Dat was niet makkelijk, maar tegelijk snap ik wel dat
hij bang was dat er iets mis zou gaan. Toen ik in het ziekenhuis lag, dacht ik al in beelden voor mijn strip. Ik had beslist dat ik van mijn verhaal mijn masterproef wilde maken op school, omdat ik toen een opleiding tot striptekenaar volgde. Ik zag het als een unieke
kans om mijn verhaal te delen. Hoe mijn ziekenhuiskamer eruitzag, hoe ik me voelde, waar ik mee worstelde, ik heb het allemaal geregistreerd. Volgens mij ligt de kracht van het verhaal daar: dat ik het op het moment dat ik het meemaakte vastlegde, maakt het verhaal heel eerlijk en rauw. Tegelijk zit er ook best wat humor in. Dat was ook de
bedoeling, al heb ik het nog altijd makkelijker om erover te tekenen dan om erover te praten.”

Ik werd goed begeleid door een team psychologen in het ziekenhuis, maar dat wil niet zeggen dat ik een enorm zelfverzekerde vrouw ben geworden. Wat anderen van mij vinden, blijft erg belangrijk.

“Gelukkig is mijn operatie voorspoedig verlopen. Ik had geen complicaties, en kan ook nu alles verdragen wat ik wil eten, zij het in kleinere porties. Sinds ik ben afgevallen, durf ik mezelf gelukkiger te noemen. Ik merk dat ik fysiek en mentaal meer durf, en sterker in mijn schoenen sta. Ik heb meer veerkracht, en ook veel meer energie. Dat is fijn. Tegelijk ben ik nog altijd dezelfde Phaedra als voor de operatie. Ik werd goed begeleid door een team psychologen in het ziekenhuis, maar dat wil niet zeggen dat ik een enorm zelfverzekerde vrouw ben geworden. Wat anderen van mij vinden, blijft erg belangrijk. Gelukkig kreeg ik steun van enkele goede vrienden, onder wie Siggy. Zij kende me al toen ik nog niet was geopereerd, en is altijd positief over mij. Ze neemt me op sleeptouw, waardoor mijn zelfvertrouwen vanzelf een boost krijgt. Daar ben ik haar heel dankbaar voor. De complimenten die mensen me gaven telkens als ik weer wat was afgevallen,
waren heel belangrijk. Of het bemoedigende briefje dat mijn jongere zus me meegaf naar het ziekenhuis. Zij is slank, maar weet als geen ander wat een strijd je kunt voeren met eten. Ook mijn vader steunt me ondertussen en is blij dat ik me beter voel. Het helpt ook dat mensen nu anders met mij omgaan. Tegelijk vind ik het ook spijtig, dat ze dat nu pas doen, omdat ik slanker ben geworden. Leven met minder vooroordelen blijft een verademing. Vooroordelen als dat dikke mensen per definitie lui zijn, of zich slecht verzorgen. Tegelijk zijn er nog altijd mensen die vinden dat ik te zwaar ben. Het liefst zou ik nog wat afvallen, maar mocht dat niet lukken, dan voelt dat minder onoverkomelijk
dan toen ik op mijn zwaarste was. Als kind was ik een echte waterrat, maar hoe zwaarder ik werd, hoe bewuster ik me werd van mijn lichaam, waardoor ik me al heel lang niet meer in een zwempak heb durven te vertonen. Ik hoop dat dat terugkomt, want iets opgeven wat je graag doet, omdat je je te bewust bent van hoe je eruitziet, dat is erg jammer.”

Ik ben een grote voorstander van body positivity, van jezelf graag leren zien. Mijn respect voor mensen die zwaar zijn en positief in het leven staan, is groot, maar ík kon geen vrede nemen met de impact die mijn gewicht had op mijn lichaam en mijn gezondheid.

De viscieuze cirkel doorbroken

“Ondertussen ligt de operatie tweeënhalf jaar achter mij. Het heeft tijd gevergd om mezelf te zien zoals ik ben. Mijn hoofd wilde niet altijd mee, ik voelde me vaak dikker dan ik was.
Op de dag van de operatie was het mijn droom om doorsnee te zijn. Vandaar ook de titel van mijn strip, die zowel verwijst naar de doorsnee van mijn maag als naar die gedachte. Ik wilde een lichaam dat doorsnee was, omdat dat me het gezondste en makkelijkste
leek. Daar ben ik het nog altijd mee eens. Ondertussen besef ik wel dat ik geen doorsneepersoonlijkheid wil. De strip heeft me geholpen om mijn operatie en alles ervoor te verwerken. Ik heb er drie jaar met hart en ziel aan gewerkt. Niet omdat het mijn grote
droom was om ooit een strip over een maagverkleining te maken, want ik ben altijd blijven hopen dat ik die laatste optie niet zou moeten inroepen. Maar nu ben ik blij dat ik de kans heb gekregen, en dat verhaal, dat bleef maar terugkeren in mijn hoofd. Ik hoop dat ook mensen die niet worstelen met overgewicht de strip zullen lezen. Misschien omdat ze dan beter zullen begrijpen dat het niet altijd zo simpel is als ‘gewoon wat gezonder eten en meer bewegen, en dan volgt al de rest wel’. Ik ben een grote voorstander van body positivity, van jezelf graag leren zien. Mijn respect voor mensen die zwaar zijn en positief in het leven staan, is groot, maar ík kon geen vrede nemen met de impact die mijn gewicht had op mijn lichaam en mijn gezondheid. Of dik zijn me ook iets positiefs heeft gebracht? Ik vind van niet. Ik heb me er vaak erg eenzaam door gevoeld. Gevoeld hoeveel afkeer er bestaat tegenover dikke mensen. Doordat mensen die dikker zijn die afkeer zo vaak voelen, gaan ze zich vaak nog slechter voelen, en eenzamer. En wie zich slecht voelt en zich troost met eten, die wordt nog zwaarder. Die vicieuze cirkel van eenzaam zijn, je slecht voelen, eten omdat je je slecht voelt en je daardoor nog slechter en eenzamer
voelen, die ken ik maar al te goed. Ik heb nog altijd soms de neiging om op zulke momenten naar eten te grijpen, al maak ik nu meestal wel gezondere keuzes. Het is nu ook gemakkelijker om weer bij te sturen.”

Poseren in broekspijp? Nee, bedankt!

“Met mijn verhaal wil ik tonen dat er niet zoiets is als een metamorfose waarbij alles plots perfect is. Dat het een proces is, waarbij je je de ene dag heel goed voelt en de volgende
minder. Een paar maanden na de operatie ben ik beginnen te daten, maar ik was nog niet sterk genoeg om met afwijzen en afgewezen worden om te gaan. In de periode dat ik
me wat minder voelde, heb ik me opnieuw laten begeleiden door het team in het ziekenhuis waar ik werd geopereerd, en kreeg ik te horen dat al die gevoelens er ook bij horen. Ik hoop dat mensen die iets aan zichzelf willen veranderen, hoop vinden in mijn verhaal, los van de gastric bypass. We hebben allemaal wel iets waar we minder tevreden over zijn. Wat je mij nooit zult zien doen? Poseren in een broekspijp van voor mijn operatie, om te tonen hoeveel ik ben afgevallen. Dat vind ik gemeen, alsof ik mijn vroegere ik belachelijk zou maken. Ik hou er niet van als mensen veel afvallen en dan negatief doen over hoe afgrijselijk ze toen waren. Op dat vlak mogen we best liever zijn voor onszelf, we doen allemaal ons best. Het zware meisje in de strip, dat ben ik ook. Ik heb haar met liefde getekend, en laat mijn slankere zelf op het einde ook een knuffel geven aan het meisje van voor de operatie. Omdat ik weet hoe hard zij haar best deed. Omdat ik weiger om gemeen over haar te zijn.”

‘Doorsnee’ van Phaedra Derhore verscheen bij uitgeverij Oogachtend en is verkrijgbaar bij de meeste boekhandels.