Gezond

Experten aan het woord: kan je een overdosis supplementen en vitamines nemen?

Isaline Put

26 feb 2021

We slikken met z’n allen voedingssupplementen om langer mooi en gezond te blijven. Maar hoe dokterproof zijn die pillen? We gingen aan tafel met drie specialisten en gooiden wat stellingen op hun bord. Vandaag leggen we aan onze experten de volgende stelling voor: ‘Kan je een overdosis vitamines en supplementen nemen?’

Lees ook: probiotica zijn een must voor gezonde darmen.

Maak kennis met de experten:

Kathleen Van Aken is huisarts in Edegem gespecialiseerd in voedings- en functionele/integratieve geneeskunde, orthomoleculaire geneeskunde en klinische psycho-neuro-immunologie. Ze hanteert een holistische, natuurgeneeskundige manier om naar gezondheid te kijken. Ze runt ook een praktijk voor leefstijl-geneeskunde (Sanatura).

Elisabeth Houben is anti-agingarts en medisch directeur van het gezondheidsbedrijf Health Science & Nutrition in Antwerpen. Ze onderzoekt het effect van actieve stoffen in planten en is gespecialiseerd in epigenetica. Ze is gefascineerd door de invloed van voedingssupplementen op ons DNA en de veroudering van ons lichaam.

Eric De Maerteleire is doctor in de bio-ingenieurswetenschappen. Hij was dertig jaar directeur van het Stadslaboratorium in Gent, waar hij onderzoek deed naar voedingsmiddelen. Hij schreef de bestseller Gezond Eten, Gezond Ouder Worden (Manteau), over de relatie tussen voeding en veroudering.

Wat zijn voedingssupplementen?

Voedingssupplementen van goede kwaliteit bevatten vitamines, mineralen en/of spoorelementen, maar het kunnen ook plantenextracten zijn of andere stoffen met een fysiologisch effect. Het verschil tussen vitamines, mineralen en spoorelementen is scheikundig:

Vitamines komen uit de ‘levende’ natuur (planten, dieren) en kunnen in sommige gevallen ook zelf aangemaakt worden. Het zijn chemische verbindingen die onmisbaar zijn voor mensen. Ze spelen een rol bij de groei, het herstel en het goed functioneren van ons lichaam.

Mineralen en spoorelementen komen uit de ‘dode’ natuur (delfstoffen uit de aarde of water). We kunnen ze niet zelf aanmaken. Ze worden eerst opgenomen door planten en dieren, waardoor ze via de voeding in ons lichaam terechtkomen. Ze spelen een cruciale rol als bouwstof voor de groei van ons skelet en de lichaamsweefsels. Spoorelementen heb je slechts in zeer kleine hoeveelheden nodig.

Kun je een overdosis supplementen nemen?

Houben: “Ik had eens een patiënt die had gelezen dat pompoen goed is voor je huid, omdat er veel vitamine A in zit. Ze kwam in mijn praktijk en zag er helemaal oranje uit. Ik vreesde eerst voor een rare ziekte, maar ze had gewoon extreem veel pompoen gegeten. Dokters moeten goed adviseren: de grens tussen toxisch en weldadig is soms klein.”

De Maerteleire: “Wie supplementen wil nemen, moet die altijd voorgeschreven krijgen door een arts met kennis van zaken, anders loop je inderdaad het risico op overdosering. Ze noemen dat hypervitaminose.”

Houben: “Vooral de vetoplosbare vitamines (zoals vitamine E, K, A) zijn gevaarlijk, want die stapelen zich op in het lichaam.”

De Maerteleire: “Je kunt er ook neurologische schade van krijgen. Denk maar aan een overdosis vitamine B6. Let ook op met mineralen en spoorelementen. Als je gedurende meer dan drie maanden 40 mg zink per dag neemt, krijg je een stoornis in je kopermetabolisme.”

Houben: “Daarom is het zo extreem belangrijk om de juiste voedingsstoffen in te nemen, dan loop je veel minder kans op overdosering.”

Van Aken: “Gevarieerde voeding zoveel het kan, supplementen als het moet. Maar wel onder begeleiding van een arts.”

De Maerteleire: “En enkel om tekorten aan te vullen. Daarna moet je stoppen en overschakelen op een gezond voedingspatroon.”

Van Aken: “Met een gezond voedingspatroon heb je veel minder kans op tekorten, maar het blijft belangrijk te variëren, en dat geldt ook voor groenten en fruit.”