De pil verliest terrein: welk anticonceptiemiddel is het best?
Wie tegenwoordig naar de gynaecoloog stapt voor een anticonceptiemiddel, krijgt niet meer klakkeloos de pil voorgeschreven. En vele pilgebruikers zoeken een ander alternatief. “Geen slechte evolutie”, zegt gynaecoloog en doctor Jasper Verguts. Wij vroegen hem naar de voor- en nadelen van ’s werelds meest bekende anticonceptiemiddel.
De hormonale anticonceptiepil werd in de jaren 50 ontwikkeld door de Amerikaanse arts Gregory Pincus. Al had die veel ernstige bijwerkingen. Het zou Ferdinand Peeters, een gynaecoloog uit Turnhout, zijn die in 1961 de eerste werkzame en veilige pil, op de markt bracht. Jarenlang was het anticonceptiemiddel dat een eisprong onderdrukt en het baarmoederslijmvlies ongeschikt maakt voor de innesteling van een bevruchte eicel, razend populair. Al komt daar de laatste jaren verandering in. Minder zin in seks, afgevlakte gevoelens of gewichtstoename zijn maar enkele redenen. Terecht of nonsens?
“Veel vrouwen zijn de pil inderdaad beu”, vertelt dr. Jasper Verguts. Hij is gynaecoloog verbonden aan het Virga Jesse Ziekenhuis. “Ze voelen zich er niet goed bij omdat de hormonen in de pil de gevoelens afzwakken. Dat is een feit: door de afgifte van hormonen voel je geen sterke emotionele dalen, maar ook geen hoogtes. Daarnaast zijn vrouwen pilmoe omdat ze het beu zijn dat ze dagelijks een pil moeten slikken en ze willen er simpelweg niet aan moeten denken. En ook het libido kan afnemen.” Dat laatste haalt ook Hendrik Cammu aan in zijn lezing voor de Universiteit van Vlaanderen. “Ongeveer 15% van de vrouwen merkt een daling van het libido. Eigenlijk is het merkwaardig dat niet meer vrouwen er last van hebben. Aangezien vrouwen meer zin krijgen in seks rond de eisprong, en er door de pil geen eisprong plaatsvindt, is er logischerwijs ook geen verhoging van het libido. Meer zelfs: ongeveer 15% van de vrouwen krijgt zelfs meer zin in seks, omdat ze niet meer bang zijn voor een ongewenste zwangerschap.”
Voordelen
Volgens dr. Verguts zijn er nog voordelen verbonden aan de pil. “Zo is het een prima middel tegen acne, beschermt het vrouwen tegen een zwangerschap en kan het helpen tegen heftige menstruatie of menstruatiepijn“, vult hij aan. Al is het type anticonceptie dat ik aanraad afhankelijk van vrouw tot vrouw. Zelf ben ik een voorstander van het spiraaltje. Dat scheidt hormonen af, maar slechts 10% daarvan komt in de bloedbaan terecht. Daardoor ervaren vrouwen er veel minder effecten van. Bovendien behouden vrouwen hun natuurlijke cyclus, maar menstrueren ze niet. Een groot voordeel voor veel vrouwen.”
Hormoonvrije alternatieven
Wie liever helemaal geen hormonen in haar lichaam krijgt, heeft niet heel veel opties. Je gebruikt een condoom óf kiest voor de koperspiraal. “Die laatste wint aan populariteit en biedt ook veel voordelen. Je bent meteen beschermd voor vijf jaar, je hoeft niets te slikken en je bent ook beschermd als je ziek bent. Bovendien is er bij dit spiraaltje geen sprake van hormonen, je lichaam volgt je natuurlijke cyclus en je menstrueert maandelijks. Al is ook dit weer niet perfect: uitstel van je menstruatie omdat je pakweg op reis gaat, onmogelijk met het koperspiraaltje. En je bloedingen kunnen heviger zijn en sommige vrouwen ervaren meer menstruatiepijn.“
Over pijn gesproken, volgens sommige vrouwen is een spiraaltje plaatsen bijzonder pijnlijk, maar dat valt volgens dr. Verguts goed mee. Zelf heeft hij er al meer dan 2.000 geplaatst en hij leert ook studenten hoe ze een spiraaltje in de baarmoederhals inbrengen. “Die pijn is afhankelijk van vrouw tot vrouw en van de gevoeligheid van de baarmoederhals. Er zijn vrouwen die er niets van voelen, anderen vallen flauw. Dat laatste is wel heel uitzonderlijk, 70 à 80% van de vrouwen dat ze geen problemen ervaren. We raden vrouwen altijd aan om een pijnstiller te nemen voor ze komen, en het plaatsen duurt maar heel eventjes. In heel uitzonderlijke gevallen plaatsen we een spiraaltje onder verdoving.”
Zo’n koperspiraal mag dan interessant klinken, is het 100% als er geen hormonen aan te pas komen. “Net zoals bij andere anticonceptiemiddelen, heb je bij een spiraaltje niet 100% zekerheid dat je niet zwanger wordt. Maar dat geldt voor geen enkel middel: dan is geheelonthouding je enige optie.”
Tenslotte lijken ook alternatieve methodes aan een opmars bezig. Zo kun je via een app je cyclus nauwgezet bijhouden of je temperatuur meten. “Ik hoor sommige vrouwen er wel over bezig in mijn praktijk, maar het is weinigen gegeven. Het vergt precisie en dan nog is het niet betrouwbaar om een zwangerschap te voorkomen. Ik raad het eigenlijk enkel aan als je houdt van meten én als je dol bent op kinderen”, lacht dr. Verguts.
Hendrik Cammu over de pil
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Meer tips van dokters:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier