Zet in op verbinding en vind je persoonlijkheid: 7 stappen om de honger naar een perfect lichaam los te laten
‘Dun’ staat niet per se gelijk aan ‘gezond’ en álle lichamen zijn mooi: met die boodschap wist de bodypositivity-beweging ons hart intussen integraal te veroveren. Toch blijft de theorie vaak moeilijk toepassen als het om eigen buik en billen gaat. Een paar praktische tips om je lijf dit jaar écht wat liever te leren zien.
Bodyneutraal als nieuwe normaal
Dat we geen half leven meer willen spenderen aan het najagen van een ideaalbeeld dat voor de meesten onder ons niet eens haalbaar is, daarover lijken vrouwen het wereldwijd intussen eens. Toch blijft al die theoretische bodypositive kennis ook omzetten naar de praktijk, vaak nog moeilijk. “Ergens diep binnenin blijft de drang om toch minstens een beetje binnen het dominante kader van ‘rank en slank’ te passen, bij veel mensen helaas wel nog bestaan”, zo klinkt het bij Chelly Maes, doctoranda aan de KU Leuven die onderzoek deed naar de impact van media op ons lichaamsbeeld: “Jammer, maar heel verwonderlijk is dat niet. Het schoonheidsideaal van ‘slank en mager’ heeft jarenlang tijd gehad om zich diep in ons hoofd én in ons dagelijks leven te nestelen. Dat er weer uit filteren kost tijd, bewustwording en vooral: actieve oefening.”
Om van bodyneutraal écht het nieuwe normaal te maken, zouden er volgens doctoranda op maatschappelijk vlak nog wel een aantal ‘aardverschuivingen’ moeten plaatsvinden. “Vooroordelen tegenover andere lichaamsvormen dan de standaard geworden norm, zitten nog heel diep in onze cultuur ingebakken. Op tv worden magere mensen bijvoorbeeld nog altijd als ‘meer seksueel actief’ en dus aantrekkelijker voorgesteld en ook in de mode- en mediawereld mag het beeld best nog wat diverser. Op de arbeidsmarkt gaat het zelfs nog verder: daar worden ‘slanke’ mensen nog altijd voorgetrokken.
‘Wie wél beantwoordt aan het schoonheidsideaal heeft in deze maatschappij helaas nog altijd een streepje voor. Zolang dat niet verandert, blijft individueel loskoppelen moeilijk’
Chelly Maes
Onderzoeker aan de KU Leuven
Zolang daar geen verandering in komt, wordt het individueel héél moeilijk om je volledig aan dat schoonheidsideaal te onttrekken.. Wie daar immers wel in past heeft – helaas – nog altijd een streepje voor en waarom zou je jezelf dat streepje niet willen schenken?”
Lief voor je lijf: omarm je vormen
Omdat maatschappelijke veranderingen natuurlijk niet over één nacht ijs gaan, en de meeste lichamen nu eenmaal niet gemaakt zijn om aan ons androgyn magere schoonheidsideaal te voldoen, gaan we best zelf al aan de slag om er wat meer van los te laten, zo redeneert Celien Rombouts, voedingsdeskundige en auteur van ‘F*ck it, maandag start ik echt’.
“Je lichaam na jaren van zelfhaat onmiddellijk graag zien, is voor veel mensen een stap te ver. Daarom pleit ik in plaats van bodypositivity, vooral voor bodyneutrality: je lichaam mooi vinden hoeft niet per se, het erkennen voor hoe het is en dankbaar zijn voor al de dingen die het je toelaat te doen zonder je druk te maken om hoe het eruit ziet, kan wel.” Hoe je daar precies aan begint? Zeven stappen om je in 2024 alvast goed op weg te helpen.
Bodyneutraal: in 7 stappen naar een milder zelfbeeld
1. F*ck filters: volg de juiste mensen
Mensen hebben de vervelende neiging om zichzelf voortdurend met anderen te vergelijken. Je eigen lichaam leren waarderen wanneer je op dagelijkse basis wel nog gebombardeerd wordt met de zuurverdiende wasbordabbs van fitgirls die je aanmanen snel hetzelfde te doen, is dan ook geen sinecure. Celien: “Op de beelden die de mainstream media en reclamewereld op je afvuren, heb je geen invloed, maar op je eigen Instagram-feed wel. Wis alle accounts die je slecht doen voelen over je lichaam of die je aanzetten tot diëten: onderzoek toont aan dat wie zich omringt met lichaamsvormen die meer aansluiten bij die van hen, een milder beeld ontwikkelt en z’n eigen lichaam meer gaat waarderen.”
‘Bekijk je lichaam eerder als een instrument dat je de kans geeft om dingen te doen, dan als iets dat er op een bepaalde manier uit hoort te zien’
Voeg daarnaast een paar accounts toe die je nieuwe mindset wel ondersteunen: “Er zijn tegenwoordig tal van #realgirls en body positivestemmen die échte lijven tonen – inclusief tiger stripes, buikrollen en cellulitisbillen, en die er bovendien een levenswerk van maken je op regelmatig op het hart te drukken dat alle lichamen mooi zijn en dat je lijf vooral een instrument is dat je de kans geeft om dingen te doen – zonder dat het er per se op een bepaalde manier hoort uit te zien.” Die boodschap regelmatig herhaald zien, helpt om ze eigen te maken: lief zijn voor je lijf vraagt immers om nieuwe manier van denken die vaak radicaal anders is dan degene waar je al zo’n twintig á dertig jaar aan vasthoudt. “Net zoals bij spieren, geldt ook bij gedachten: enkel door regelmatig te oefenen, kan je ze tot een automatisme laten uitgroeien”.
Een paar van Celiens favoriete bodypositive-accounts?
- @Celestebarber
- @getyourboost
- @Maryscupoftea
- @Megan Jayne Crabbe
- @Make_love_not_diets
2. Weg met die weegschaal en kies de juiste kleding
Om je lichaam te aanvaarden zoals het is, kan de weegschaal voor een tijdje integraal buitenkegelen een goed idee zijn. Celien: “Als je belang blijft hechten aan het cijfertje op de weegschaal, zal je je focus moeilijk van je gewicht kunnen weghalen. En daar gaat het net om: blij leren zijn met je lichaam ongeacht hoeveel dat weegt, want gezond zijn heeft daar weinig tot niets mee te maken. Ook hoeveel stress je ervaart, hoeveel slaap je per nacht krijgt, of je rookt en drinkt, hoe vaak je beweegt en hoe je bloeddruk en cholesterol ervoor staan, zijn van invloed. Ik wil daarmee niet beweren dat een hoog BMI per se gezond is, maar een laag BMI is dat ook niet noodzakelijk. Gezond kan je gewoon zijn op elk gewicht. Het ligt er maar juist aan welk gewicht voor jouw lichaam het meest natuurlijk is: soms zal dat gewicht – helaas, of ook niet – wat hoger liggen dan dat van de standaardschoonheidsnorm.”
‘Ik beweer niet dat een hoog BMI per se gezond is, maar een laag BMI is dat ook niet noodzakelijk. Gezond zijn kan op elk gewicht en hangt van zoveel meer af dan van je vetpercentage alleen’
Celien Rombouts
Ook een goed idee: kies voor de juiste kleding. Celien: “Daarmee doel ik zowel op kledij die comfortabel om je lijf zit, als op kleding die je mooi vindt en die je helpt om jouw persoonlijkheid uit te drukken. Kleding die je te krap om je lijf zit, zal je lichaam niet alleen een onbehaaglijk gevoel geven, maar ook maken dat je je sneller ’te dik’ voelt of oncomfortabel met je eigen gewicht. Kiezen voor kleding die goed om billen, borsten en buik zit en die je lijf mee ondersteunt, zorgt ervoor dat je lichaam zich – bijna letterlijk – ‘beter in z’n vel’ voelt, wat het voor jou dan weer makkelijker maakt om je lichaam graag te zien en om je te concentreren op die natuurlijke flow, intuïtie en onvoorwaardelijke zelfliefde.”
3. Relativeer het belang van uiterlijk en focus op persoonlijkheid
Als je je geluk vooral laat afhangen van de ideale maten waarbinnen je lichaam al dan niet past, dan creëer je daarmee voor jezelf een wel heel vermoeiend levenspad. Een vrij absurd pad trouwens ook als je de moeite neemt een mensenleven even in het kader van het ruimere plaatje te bekijken. Want, zo redeneert Celien: “Hoe erg is het nu écht om billen te hebben die misschien iets breder zijn dan de standaard maat? Of een buik die duidelijke vormen aftekent in badpak? Welke betekenis hebben die lichamelijke kenmerken in het grotere plaatje van de pakweg tachtig tot negentig jaar die je krijgt om hier op aarde rond te lopen? En vooral: is het hardnekkig willen beantwoorden aan de ‘gangbare schoonheidsnorm’ en het ongeluk dat het je kost wanneer je dat niet doet, je in dat licht al die tijd en energie waard?”
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Wie leert om het belang van z’n uiterlijk te relativeren en gaat voelen wat voor lichaam én geest nu echt belangrijk is om zich – los van wat de omgeving verwacht – gelukkig en vervuld te voelen, zal dat maatje 36 al gauw wat naar de achtergrond laten bewegen. Nog een tip die daarbij kan helpen: focus je op je persoonlijkheid. Celien: “Zoek uit wie je naast je spiegelbeeld nog zoal bent en probeer helder te krijgen wat je in dit leven graag zou realiseren en waar je precies gelukkig van wordt. Bekijk je lichaam vervolgens puur als een instrument om datgene wat je zin en plezier in het leven verschaft, te verwezenlijken: niet meer, niet minder.”
4. Investeer in verbinding én creativiteit
Wie durft stilstaan bij dat laatste, zal snel genoeg ontdekken dat wat écht voldoening geeft en gelukkig maakt, maar weinig met uiterlijkheden en gewicht te maken heeft. Wat wel vaak terugkomt als zingevers bij uitstek zijn creativiteit – tijd kunnen nemen om je blik op de wereld te verkennen en die via één of andere ’techniek’, ‘ambacht’ of andere praktijk ook naar buiten te brengen – én oprecht contact en verbinding met andere mensen. Celien: “Wie hier tijd in gaat investeren en gaat onderzoeken wat écht gelukkig maakt, zal vanzelf de focus op gewicht een beetje uit het oog verliezen. Met wat geluk verlies je je in die nieuwe dingen, die je nog meer voldoening geven ook. En besef je daardoor des te meer dat hoe je lichaam er precies uitziet – perfect of niet – eigenlijk helemaal niet zo belangrijk is.
‘Investeer in een hechte sociale cirkel: mensen die je waarderen om wie je bent, eerder dan om hoe je eruit ziet. Wie zich geliefd en verbonden voelt, zal vanzelf minder nood voelen om er ‘picture perfect’ uit te zien’
Ook belangrijk om dat gevoel te ervaren: “Investeer in een hechte sociale cirkel van gelijkgestemde zielen. Mensen die je waarderen voor wie je bent, de ideeën die je erop nahoudt en voor hoe je jezelf tegenover de wereld en de mensen daarin verhoudt, eerder dan voor de manier waarop je eruit ziet. Ook hier geldt immers weer: jezelf graag zien in een omgeving die voor zichzelf hetzelfde geleerd heeft, is zoveel makkelijker dan de vis zijn die hardnekkig tegen de stroom blijft inzwemmen. Al kan dat laatste natuurlijk ook.”
5. F*ck society: bepaal je eigen waarden
Hoe hard je jezelf ook probeert te omringen met mensen die eenzelfde milde, intuïtieve en zachte ingesteldheid hebben, feit blijft natuurlijk dat je in een maatschappij leeft die uiterlijk nu eenmaal hoog waardeert. Daar toch het hoofd aan bieden, kan je volgens Celien best leren door regelmatig een F*ck society-dag in te lassen: “Leg regelmatig in een dag in je agenda vast, waarin je bewust gaat stilstaan bij je eigen waarden: wat vind jij belangrijk in het leven? En als je nu niet moest letten op wat je omgeving van jou verwacht, wat zou jij dan doen op die dag? En doe dat vervolgens ook gewoon. Zin om met een goed gehydrateerde huid zonder make-up en in jogging de stad in de trekken? Doen. Zin om op hoge hakken door het park te paraderen: ook doen.”
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Het belangrijkste is dat je leert voelen wat je zelf wil en dat je die intrinsieke wil of wensen leert onderscheiden van de van wat de omgeving van jou verlangt. Veel mensen zijn immers natuurlijke pleasers: “Omdat we de neiging hebben om bij de groep te willen horen, gaan we onbewust heel erg proberen te voldoen aan wat anderen van ons willen. Beseffen dat dat niet altijd nodig is, nee leren zeggen en op tijd je eigen grenzen stellen, is essentieel om je los te maken uit dat soort gedrag én om blij te zijn met je lichaam, ondanks het dominante schoonheidsideaal dus.”
6. Selflove en skincare: behandel je lichaam met respect
Ook belangrijk om je lichaam graag te leren zien, is er goed zorg voor dragen. Celien: “Wie z’n lichaam met respect behandelt en het goed verzorgt, zal zich vanzelf beter in z’n vel voelen en het makkelijker vinden z’n lichaam oprecht mooi te vinden. Investeer dan ook tijd in skincare en lichaamsverzorging: neem regelmatig een warm bad, smeer je lijf in met bodylotion of verwen het eens met een wellness of massage. Ook een goed idee: ontwikkel een degelijke skincare-routine: niet alleen de verzorging van je huid zelf, maar ook de structuur van een routine geeft je mentaal welzijn een boost.”
‘Mensen die hun lichaam jarenlang gehaat hebben om ’te dikke’ billen of een ’te bolle’ buik, zijn de intieme connectie ermee verloren. Die weer herstellen is essentieel om het graag te kunnen zien’
Mensen die hun lichaam jarenlang gehaat hebben omdat het er niet conform de gangbare schoonheidsnorm uitzag, zijn er vaak ook de connectie een beetje mee verloren. Celien: “Om de liefdevolle connectie met je eigen lichaam te herstellen, is het bijna letterlijk nodig het weer te laten voelen dat het er mag zijn en dat je het graag ziet. Die zelfintimiteit herstellen, kan bijvoorbeeld door je lichaam regelmatig aan te raken. Houd jezelf vast of streel die buik en billen die je lange tijd met zoveel kritiek hebt overladen. Aanrakingen geven je lichaam immers een veilig en geborgen gevoel en brengen in je hersenen een stroom van dopamines en endorfines op gang: hormonen die je ook alweer helpen je veilig, geliefd en geborgen te voelen. In die basisbehoefte voorzien, kan door te knuffelen met andere mensen. Maar dus ook door af en toe bij jezelf hetzelfde te doen.”
7. Weg met ‘weight stigma’-praat en bodyshamers!
Wil je tot slot losbreken uit de dieetcultuur en anders naar je lichaam en vormen gaan kijken, dan is het belangrijk ook de mensen rondom jou mee op de kar te krijgen. Jezelf zo’n nieuwe manier van denken aanmeten in een omgeving die wel nog met de regelmaat van de klok mensen becommentarieert op hun uiterlijk of eventueel gewichtsverlies op luid applaus onthaalt, wordt moeilijk. Vraag je omgeving dan ook dat soort verhulde ‘weight stigma‘-praat voortaan voor zich te houden.
Merk je dat de conversatie onder vrienden, collega’s of familie toch weer in de richting van uiterlijkheden of ‘slank is beter’ gaat, probeer het gesprek dan eens een andere richting uit te sturen, door hen heel eerlijk jouw visie op lichaam en gezondheid voor te stellen. Is dat laatste geen optie: dan kan je je ook nog altijd uit de conversatie terugtrekken. Zolang jij maar overtuigd blijft van de boodschap en je open bodyneutrale of bodypositive mindset overeind kan houden, is het natuurlijk prima.
Nog meer lezen over gezond leven? Lees dan ook ‘F*ck it, maandag start ik echt... en andere dieetonzin weerlegd’ van Celien Rombouts (€ 22,50), te koop bij Pelckmans Uitgevers.
Meer over een gezonde levensstijl:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier