Achter de schermen bij urban vertical farm PLNT: ‘Dat er niets boven zon of regen kan, is een psychologische kwestie’

Annelore De Donder

20 sep 2022

Om het #consubeteren voor je te vergemakkelijken, stellen we je elke maand voor aan duurzame, Belgische ondernemers die je een ecologisch alternatief aanbieden. Deze maand: Hans Snijder van urban vertical farm PLNT.

De zeecontainers van PLNT passen perfect in het industriële plaatje van Antwerpen-Noord. Wat de buitenkant betreft, tenminste. Want binnenin, daar bloeit wat moois: milieuvriendelijk gekweekte bladgroenten en kruiden, in roterende lades boven elkaar. Zonder laarzen en met wakkere smaakpapillen trok ik naar de eerste geautomatiseerde, commerciële indoor vertical farm om er aan CEO en co-founder Hans Snijder te vragen waarom chefs als die van Le Pristine en August als een blok zijn gevallen voor zijn ‘beyond bio’ boerenkool, snijbiet, basilicum en co.

De PLNT- leus ‘Beyond bio’, wat houdt die precies in?

“Wij gaan effectief verder dan bio. ‘Biologisch’ betekent niet dat er geen bestrijdingsmiddelen aan te pas komen. Onze planten daarentegen worden niet in de volle grond gezaaid, maar in zuiver kokossubstraat met toegevoegde nutriënten en worden gekweekt in een volledig gecontroleerde omgeving, hermetisch afgesloten van de buitenwereld. Dat zorgt ervoor dat er niets te bestrijden valt – beestjes noch ziekten. Onze planten worden dus met geen druppel pesticide bespoten; niet chemisch, en ook niet biologisch. Je kunt ze plukken en zo opeten.”

Die groeiomgeving controleren, dat gebeurt met behulp van de technologie. Puur natuur is het dus niet?

“Ik ben een techno-optimist; ik geloof in de menselijke inventiviteit. Toen ik vader werd, ben ik me gaan verdiepen in de kwaliteit van onze voeding, wat we onze kinderen te eten geven, maar ook in productieprocessen, landbouw en de nadelige gevolgen ervan voor de natuur. De technologie kan een oplossing bieden voor het gebrek aan diversiteit, voor het transportprobleem, de klimatologische impact,... O.a. aan de hand van vertical farming, zo bleek, voor ons een heel aantrekkelijke oplossing omdat je op die manier extreme duurzaamheid kunt koppelen aan optimale kwaliteit.

“Dat er niets boven zon of regen kan, is een psychologische kwestie”

En dus zijn we gaan samenwerken met Urban Crop Solutions, die een carrouselsysteem hebben ontwikkeld waarbij 64 schuiven vol plantjes geautomatiseerd roteren in een afgesloten container waarbinnen alle parameters – lucht, water en licht – exact zijn afgestemd op het kweken van onze kruiden en bladgroenten. Dat zijn er nu 10.000 per week, zo’n 33 verschillende kruiden, 14 soorten salades en 9 soorten kiemgroenten.”

Proef je die afwezigheid van volle grond, van regen en zonlicht niet?

“Het is een psychologische kwestie: niets kan boven de zon of de regen. Maar wij zorgen ervoor dat de nodige nutriënten aanwezig zijn, en planten hebben maar een heel beperkt lichtspectrum nodig om te groeien, wat we hen geven via rood en blauw ledlicht. Er is niets wat aan onze smaak kan tippen. Na onze basilicum te hebben geproefd, willen mensen niet terug naar het zakje uit de supermarkt, waarvan de inhoud er na twee dagen verslenst bij hangt. Als je kruiden en bladgroenten in een supermarkt koopt, komen die weliswaar uit de volle grond, maar voor ze bij jou belanden, passeren ze een heleboel tussenstops: bij iemand die versnijdt, wast, verpakt, distribueert, en in de rekken legt. Wat wij hier doen, is lokaal. We zaaien hier in onze trays, kweken in de rekken en dan verder in de schuiven, en na veertien dagen oogsten (met de hand afsnijden, red.) én leveren we op dezelfde dag. Verser – en dus smaakvoller – kan niet.”

Hoe korter de keten, hoe duurzamer. Zijn er nog duurzame aspecten aan jullie werking?

“We hergebruiken over de hele lijn. Dat begint bij de containers waarin we zitten; dat zijn oude zeecontainers die we opnieuw hebben ingericht. Verder: we werken uitsluitend met statiegeldverpakkingen, alles wat we gebruiken om te leveren, komt terug. Dat zero-wasteprincipe komt ook terug in het afval dat we produceren: dat is alleen maar compost. Die compost wordt door Rivierenhof (provinciaal groendomein, red.) gebruikt als grondverbeteraar. Het kokossubstraat waarin we zaaien, is een afvalproduct van een afvalproduct; van het afgeleide van kokosschilfers en -melk wordt textiel gemaakt, met het overschot daarvan wordt substraat gemaakt. 95 procent van ons water wordt gerecupereerd, en we werken enkel met groene stroom. Leveringen worden uitsluitend met de bakfiets gedaan. Aan voedselverspilling doen we niet: we kweken enkel wat we kunnen verkopen. We leveren aan zo’n 20 restaurants. En voor onze 120-tal particuliere klanten werken we met een abonnementsysteem. En als we toch overhebben, gaat het naar Too Good To Go (de app, red.) of Foodsavers (organisaties en mensen die sociaal aan de slag gaan met voedseloverschotten, red.).”

Het potentieel spreekt voor zich. Waarom wordt vertical farming niet al vaker toegepast in de stad?

“Vertical farming is nog heel jong. Er wordt nog volop aan ontwikkeling gedaan. Bovendien is grond in de stad honderd keer duurder dan landbouwgrond, en kun je niet zomaar wat verbouwen – moestuingewassen zijn bijvoorbeeld nog niet aan de orde. Al zijn er wel steeds meer boeren die het systeem beginnen toe te passen in kassen. Stel dat we ooit een deel van de landbouw kunnen overbrengen naar de stad, dan zou die vrijgemaakte grond gebruikt kunnen worden om de natuur terug te laten komen, weg van de monocultuur, voor recreatie, om er voedselbossen te planten…”

En hoe ziet de toekomst van PLNT eruit, in een ideaal scenario?

“We gaan tegen 2023 een tweede locatie openen in het zuiden van het land. En idealiter krijgt PLNT in alle grote Europese steden voet aan wal. Of liever: wortels in de grond.”

‘Herb it’ abonnement v.a. € 5, ‘mini box’ abonnement v.a. € 9,70, ‘plnt box’ abonnement v.a. € 14,50. De boxen worden geleverd binnen de singel van Antwerpen, in Deurne en in delen van Berchem. Anders kun je altijd afhalen: Spitsenstraat 30/X1, 2030 Antwerpen. plnt.be, @plnt_beyondbio