5 mythes over veilige seks en soa’s ontkracht

‘Gebruik een condoom als je losse seksuele contacten hebt’, dat is de boodschap van Sensoa. Uit onderzoek blijkt dat te veel Vlamingen de risico’s van soa’s niet kennen. Daarom houdt Sensoa samen met Durex en ‘Plate-Forme Prévention Sida’ de ‘maand van de preventie’. Het doel: de kloof dichten tussen perceptie en werkelijkheid rondom kennis van soa’s en hiv in België.

Er bestaan nog heel wat mythes over veilige seks en seksueel overdraagbare aandoeningen. Wij vroegen aan Boris Cruyssaert van Sensoa welke nu écht waar zijn.

1. ‘Soa’s komen alleen bij jongeren voor’

“Niet waar. Soa’s komen in alle leeftijdsgroepen en in alle sociale klassen voor. Maar het is wel zo dat 18- tot 25-jarigen vaker soa’s hebben dan andere leeftijdsgroepen. Dat heeft meerdere redenen. Ten eerste is er in die groep meer sprake van ‘seriële monogamie’. Ook al hebben jongeren een ‘vaste’ relatie, vaak duurt die bijvoorbeeld een jaar of twee jaar, en wordt er daarna overgegaan op een andere partner. Meerdere seksuele contacten met verschillende partners verhoogt natuurlijk het risico. Ten tweede zijn er in deze leeftijdsgroep meer soa’s, en is er dus meer kans om deze door te geven. Bij 30-plussers zijn er weinig soa’s, wanneer zij meerdere partners hebben, is de kans sowieso kleiner om het door te geven, simpelweg omdat minder mensen ze hebben.”

2. ‘Het aantal soa’s daalt’

Campagnes en voorlichting doen verwachten dat het aantal soa’s daalt. Maar ook deze stelling blijkt niet waar. “In België is er een sterke toename vastgesteld in het aantal diagnoses van soa’s. We spreken van diagnoses omdat we niet exact weten hoeveel soa’s er zijn. Zo is het aantal gerapporteerde gevallen van chlamydia tussen 2003 en 2015 verviervoudigd en dat van syfilis zelfs verachtvoudigd. Tegelijkertijd is ook het aantal uitgevoerde tests toegenomen, dat wil dus zeggen dat mensen meer geneigd zijn om zich te laten testen,en dat is goed nieuws. Het aantal hiv diagnoses is stabiel, maar blijft verontrustend: 2,8 nieuwe gevallen per dag in België. Veel partners hebben kan geen kwaad, het condoom weglaten zonder voorafgaand te testen op soa’s wel.”

Lees ook: 9 redenen waarom seks zo gezond is voor je lichaam

3. ‘Je laat je best testen als je symptomen opmerkt’

Mogelijke symptomen zijn jeuk, een branderig gevoel, bloedverlies of een andere afscheiding of geur. Best laten testen wanneer je ze opmerkt? “Waar en niet waar. Natuurlijk kun je je best laten testen als je symptomen opmerkt. Maar vaak heb je een soa zonder dat je er iets van merkt. De regel is dat je je laat testen van zodra je onbeschermd seksueel contact hebt gehad. Je kunt gewoon naar je huisarts of gynaecoloog. Die neemt dan een uitstrijkje. Het is eenvoudig en pijnloos. Schaamte is absoluut niet nodig. Bovendien moet je je verantwoordelijkheid opnemen, zowel voor jezelf als voor je partner. Erover praten en je laten testen is een vorm van respect naar elkaar, bovendien is het geen schande als je een soa hebt, en het is meestal gemakkelijk te behandelen. Laten testen is dus de boodschap.”

4. ‘Bij orale seks is geen bescherming nodig’

Maar liefst 65% van de Belgen weet niet dat je ook een soa kunt krijgen door orale seks. Moet je altijd bescherming dragen tijdens orale seks? “In de praktijk is het niet zo eenvoudig, maar natuurlijk moet je je ook beschermen wanneer je orale seks hebt. “Mensen overtuigen bij orale seks een condoom of beflapje te gebruiken is niet zo eenvoudig. Daarom raden wij het volgende aan: bij wisselende seksuele contacten, gebruik altijd een condoom. Heb je geen condoom gebruikt? Laat je dan onmiddellijk testen. Sta jij aan het begin van een vaste relatie? Laat jullie beiden testen om geslachtsziekten uit te sluiten.”

Lees ook: De 7 meest voorkomende redenen voor minder zin in seks

5. ‘Van soa’s word je onvruchtbaar’

“Kan waar zijn. Chlamydia en gonorroe kunnen problemen met vruchtbaarheid veroorzaken. Nochtans zijn veel mensen daar niet van op de hoogte. Laat je dus tijdig testen zodat er indien nodig een behandeling gestart kan worden.”

Lees ook: 6 mythes over masturbatie: waarheid of klinkklare onzin?

Cijfers en weetjes over soa’s

Ipsos deed in het kader van de ‘maand van de preventie‘ onderzoek naar wat Belgen eigenlijk weten over soa’s. 1.086 respondanten namen deel aan de studie. Dit zijn enkele opvallende resultaten van het onderzoek:

• Dagelijks zijn er in België gemiddeld 2,8 nieuwe diagnoses van hiv
• 9 Belgen op 10 Belgen denkt geen risico te lopen om met één van de belangrijkste soa’s (chlamydia, syfilis en gonorroe) of hiv besmet te geraken (In Vlaanderen is dat zelfs 9,5 op 10)
• 93% van de 45-54-jarigen denkt geen kans te maken op een soa of hiv
• 7 op 10 denkt genoeg te weten over soa’s en hiv
• 1 op 4 heeft geen idee van de manier waarop de belangrijkste soa’s worden overgedragen
• 86% weet dat onbeschermde seks een risico vormt om hiv op te lopen
• 65% van de Belgen weet niet dat orale seks een risico vormt voor het oplopen van soa’s
• Slechts 57% weet dat aanraking met sperma, vaginaal vocht of voorvocht voldoende is om besmet te worden
• Chlamyidia is momenteel de meest voorkomende soa in België, gevolgd door gonorroe en syfilis.
• 1 op 4 gelooft nog steeds onterecht dat het niet penetreren bij onbeschermde seks bescherming biedt tegen de belangrijkste soa’s.

“De studie toont aan dat de kennis over de belangrijkste soa’s en aids, de manieren waarop deze aandoeningen worden overgedragen, de mogelijke preventiemaatregelen en de risico’s, te wensen over laat. Door de campagne (in samenwerking met Durex en ‘Plate-Forme Prévention Sida’) hopen we de bevolking te sensibiliseren om veilig te vrijen“, klinkt het.

Meer over seks & relaties:

• Daarom hebben vrouwen meer zin in seks dan je denkt
• Dit gebeurt er met je lichaam als je geen seks hebt
• 5 tips van seksuologen voor een goed seksleven