Straffe getuigenis: Liefde na de Brexit
Moeten Belgisch-Britse koppels zich zorgen maken nu Engeland uit de Europese Unie stapt? Mogen ze in hetzelfde land blijven wonen of wordt de een straks het land uit gestuurd? Robert O’Neill uit Gourock (bij Glasgow) en Mireille De Bleser uit Boom wonen al meer dan 20 jaar samen in Antwerpen. Zij blijven een nuchtere blik behouden en zijn vooral boos om de “ondoordachte” keuze van de Britten.
Robert (48): “Ik heb de Britse nationaliteit en een Brits paspoort, maar ik ben een Schot, in hart en nieren. Dat maakt die hele brexit extra zwaar te verteren. De meerderheid van de Schotten (62%) koos voor een bremain, een handhaving van het EU-lidmaatschap. Ook ik was tegen een brexit, al kon ik niet stemmen. Als je een Brits paspoort hebt, maar langer dan vijftien jaar in het buitenland woont, mag je niet meer meedoen aan een stembusgang. Nu zitten wij Schotten in de problemen door de Britten, we are screwed.”
Rondtrekkers en dwarsliggers
Mireille (46): “Robert woont al bijna vijfentwintig jaar in België. We leerden elkaar in ’95 kennen, tijdens een Ierse stepdance-avond, héél erg nineties (lacht).” Robert: “Ik was destijds net verhuisd naar België op aanraden van mijn broer die hier ook woonde. Schotland was nu niet echt een plek waar de banen voor het opscheppen lagen. Dus vertrok ik met mijn ingenieursdiploma naar elders, op zoek naar een toekomst. Veel Schotten vertrekken om die reden. We zwermen uit over de hele wereld, waar je ook gaat, kom je ons tegen. Net om die reden, omdat we uit ervaring weten hoe de wereld in elkaar zit, stemden veel Schotten tegen de uitstap uit de EU. En toch was de uitslag geen verrassing voor me. De leiders van de brexit hadden het erin gehamerd: Europa was de boosdoener, dé schuld van alle problemen. Mijn eigen vader stemde voor een uitstap. Hij geloofde de retoriek over ‘het slechte Europa’.”
‘Als het echt niet anders kan, dan word ik Belg, maar het zou voelen alsof ik mezelf verraad’
Mireille: “De Britten hebben altijd al dwarsgelegen met hun pond, links rijden, de klok die een uur vroeger staat. Ze hebben hun metriek stelsel ook nooit willen aanpassen. De oude mentaliteit van het Britse Gemenebest als wereldleider is nog altijd ergens aanwezig. Dus geloven ze diep vanbinnen dat ze beter af zijn zonder Europa. Toch had ik niet verwacht dat het er echt van zou komen. Het eerste waar ik aan dacht na de brexit, was het vrije verkeer in en uit Engeland. Robert en ik gaan elk jaar naar Schotland, we reizen wanneer we zin hebben. Hoe zal dat nu worden? Als de Britten echt moeilijk gaan doen, zal het telkens een berg papierwerk kosten om naar Engeland te gaan. Wie weet nog erger, hebben we straks een visum nodig. Al zie ik dat niet gauw gebeuren.”
Verscheurende keuze
Robert: “Ik heb er de laatste tijd veel gesprekken over met Mireille. Wat als de Belgen als antwoord op de lastige regels van de Britten ook moeilijk gaan doen? Wat als ik straks geen verblijfsvergunning krijg en – in het ergste geval – het land uitgezet word? Het klinkt compleet absurd, maar je weet nooit. Al maken we er ons niet echt zware zorgen om, de gedachte zit wel in ons achterhoofd genesteld. Stel dat we straks werkelijk voor de keuze staan, dan moeten we weten wat we willen. Als het echt niet anders kan, word ik Belg. Maar als ik eerlijk ben, voelt het niet goed. Als ik me laat naturaliseren, moet ik onder meer trouw zweren aan de autoriteit van de koning. En dat wringt. Wij Schotten zijn trots op onze nationaliteit, dat zit diep ingebakken. Belg worden zou aanvoelen alsof ik mezelf verraad.”
‘Ik ga mijn relatie niet opgeven voor de beslissingen van Britse beleidsmakers’
Mireille: “Ik zie mezelf ook niet verhuizen naar het VK. We hebben het prima naar onze zin in Antwerpen. Ik heb een fijne job als administratief medewerker, Roberts bedrijfje doet het ook goed. Maar als het echt moet, verhuis ik natuurlijk wel. Dan word ik Mrs. O’Neill (lacht). Maar dan denk ik weer: misschien laten ze me niet eens toe in Engeland. Zit ik straks hier en moet Robert terug naar ginder. Het is worstcasescenario, maar je weet nooit.”
Robert: “Het zal waarschijnlijk nooit zover komen. Intussen zitten we er toch maar mee. Het maakt me ook kwaad. De Britten zijn met open ogen in de praatjes van de politici getrapt. Ze hebben nooit beseft wat het allemaal inhoudt. Op de lange termijn zullen de Britten er op de een of andere manier wel een succes van maken, maar de komende periode zal zwaar worden. Het ziet ernaar uit dat er eerst een soort transitieperiode komt, van vijf tot tien jaar. En dat is nu net wat de ja-stemmers niet willen, die verwachten meteen resultaat, niet in 2023. We moeten allemaal afwachten wat de gevolgen zijn, meer kunnen we niet. Laat mij intussen maar Antwerpenaar blijven; een met zijn hart en hoofd in Schotland.”
DOOR: JOANIE DE RIJKE, FOTO’S: LIESBET PEREMANS
Meer straffe getuigenissen:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier