Celebs

Gwendolyn Rutten: “Ik zie mannen graag, hé, maar als er iets niet op hun radar staat, dan wordt het vaak ook niet als probleem erkend”

Feeling Redactie

02 dec 2023

Gwendolyn Rutten (48) is volksvertegenwoordiger en burgemeester van Aarschot. Ze ging dit jaar viraal met haar opiniestuk over de perimenopauze.

Lees ook: Hannelore Simoens: “Ik dacht vroeger dat die politieke spelletjes niet zo erg waren”

“Mijn jaar is niet goed begonnen: ik sukkelde met mijn gezondheid en wist eigenlijk niet wat er aan de hand was. Na 47 jaar op mijn lichaam te hebben vertrouwd, deed het plots niet meer wat het moest, en daar heb ik het zeer lastig mee gehad. Toen er aan het eind van de zomer een vaststelling kwam – ik zeg bewust niet ‘diagnose’, want de menopauze is geen ziekte – en ik uitleg kreeg, was dat een enorme opluchting. Ik bleek in de overgang te zitten, of althans in de fase ervoor, de perimenopauze, en al mijn kwalen waren daarnaar te herleiden. Beter nieuws nog: er bleek iets aan te doen – met een pilletje of zalfje zijn een groot deel van de lastigste kwalen te verhelpen. Die periode was een rollercoaster en professioneel is dit jaar ook een rollercoaster gebleken, ja.” (lacht)

“Dat opiniestuk in De Standaard, daarvan voelde ik dat ik het móést schrijven. Ik kon me niet inbeelden dat ik de enige was die zo’n strijd doormaakte, maar ik hoorde er nooit wat over. Toen duidelijk was wat er met mij scheelde, ben ik veel beginnen te lezen en stelde ik vast: elke vrouw maakt dit mee. Als je het geluk hebt oud genoeg te worden, kom je in de menopauze. Punt. De hélft van de bevolking dus, hé? Van het woord ‘perimenopauze’ had ik nog nooit gehoord, en ook over de menopauze had ik een verkeerd beeld. Neem dat woord alleen al: dat insinueert dat het slechts om een pauze gaat, terwijl: dat is een periode van dertig jaar! Ik besloot op te schrijven wat ik voelde, in de hoop andere vrouwen te kunnen helpen. En met de bedoeling dit maatschappelijk en ook politiek op de agenda te krijgen.”

Schaamte voelde ik niet, wel de angst dat ik zou weggezet worden als ‘die vrouw in de overgang’ als ik me bijvoorbeeld een keer boos zou maken in het parlement.

“Ik ben ervan overtuigd dat als mannen een menopauze zouden doormaken, dat al lang een prioriteit zou zijn geweest. Maar dat is niet zo en men heeft ons wijsgemaakt dat die menopauze erbij hoort. Dat we het maar moeten verdragen. Voor geen enkel ander medisch probleem is dat de analyse. Zwakkere botten? Hoort erbij. Osteoporose: deal with it. Vapeurs? Lachen we weg. Verandering in seksualiteit? Misschien moeten mannen dan een jongere vrouw zoeken? Dat kan gewoon niet, en als ik het nu zo aan jou vertel, word ik weer boos.”

“Ik deelde voor het eerst iets heel persoonlijks – normaal ben ik rationeel en inhoudelijk en hou ik mijn publieke en persoonlijke leven strikt gescheiden. Schaamte voelde ik niet, wel de angst dat ik zou weggezet worden als ‘die vrouw in de overgang’ als ik me bijvoorbeeld een keer boos zou maken in het parlement. Ik heb even getwijfeld of ik mijn tegenstanders niet te gemakkelijk wapens in handen zou geven (lacht), maar ik wilde net die vooroordelen allemaal wegnemen. Aan de competenties van een vrouw in de overgang verandert niks, hé: het is niet omdat je een vapeur krijgt dat je geen vergadering meer kunt voorzitten.”

Ik zie mannen graag, hé, maar als er iets niet op hun radar staat, dan wordt het vaak ook niet als probleem erkend

“Dat mijn stuk zó zou gaan leven, had ik niet verwacht, maar het illustreert wel het belang van deze zaak. Ik hoop over de partijgrenzen heen hier echt iets mee te gaan doen. Ten eerste wil ik de (peri)menopauze in het Vlaams parlement op de agenda krijgen en samen met de collega’s een plan uitrollen. Met als vertrekpunt: maak ons niet tot uitzondering, weet dat dit iets is waar elke vrouw doorgaat en hou daar rekening mee. Er moet wetenschappelijk onderzoek gebeuren, vrouwen moeten juist geïnformeerd worden, de samenleving moet zich aanpassen en we moeten kritisch durven kijken naar een aantal problematieken.”

“Ik ga een voorbeeld geven: meer dan één miljoen vrouwen boven de 45 is vandaag actief op de arbeidsmarkt in ons land. Dat is uniek in de geschiedenis; een hele nieuwe situatie. Helaas zie je binnen diezelfde categorie vrouwen heel veel uitval: langdurig zieken, burn-outcijfers die pieken. En toch is er níémand die het verband legt tussen die uitval en de menopauze, terwijl het wetenschappelijk is bewezen dat zo’n hormonenstorm in je lichaam enorm veel effect heeft, zowel fysiek als mentaal. Dan denk ik: is dat misschien omdat er in de beheersorganen van onze gezondheidszorg bijna uitsluitend mannen zitten? Ik zie mannen graag, hé, maar als er iets niet op hun radar staat, dan wordt het vaak ook niet als probleem erkend.”

Elk publiek toilet heeft toiletpapier en een handendroger – producten die mannen ook nodig hebben. Maar tampons of maandverband? Daar geven we geen belastingsgeld aan

“Nog een voorbeeld: menstruatieproducten. In Aarschot proberen we in publieke voorzieningen zulke producten te voorzien, en daar doet men dan weleens lacherig over. Maar bedenk je even: elk publiek toilet heeft toiletpapier en een handendroger – producten die mannen ook nodig hebben. Maar tampons of maandverband? Daar geven we geen belastingsgeld aan. Terwijl: je kunt als vrouw niet altijd precies voorspellen wanneer je je maandstonden krijgt, en sommige jonge meisjes blijven gewoon thuis wanneer ze menstrueren uit angst of schaamte. We zijn 2023! Vertel maar eens tegen mannen dat ze voortaan zelf toiletpapier mee moeten hebben, en een handtas waar die rol in past. (lacht) Wat denk je dat er gebeurt?”