Logopedist Katrien over haar nichejob: “Er is nood aan veel meer gespecialiseerde zorg voor trans personen”
Katrien Eerdekens (33) specialiseerde zich als logopedist in stemtherapie voor trans personen. Ze is daarnaast medeoprichter van het Antwerp Queer Choir, coördinator van het genderteam van Ziekenhuis Oost-Limburg en gastdocent aan Thomas More.
“Toen ik vijf was, stotterde ik en moest ik naar de logopedist, een zalige vrouw die mijn liefde voor het vak heeft aangewakkerd. Ik wist dus van jongs af aan al wat ik wilde worden. Nadat ik aan Thomas More was afgestudeerd, heb ik nog een postgraduaat stem gevolgd. Destijds bestond er in de logopedische wereld nog geen enkele opleiding in België die concreet ging over de stem in transitie. Ondertussen geef ik les over dat onderwerp en heb ik samen met collega’s uit Nederland een cursus op maat gemaakt. Op elf jaar tijd is er dus veel veranderd. In de eerste praktijk waar ik ooit stage liep, behandelde men stemproblemen bij trans personen als een stoornis. Ik begreep niet waarom er klassieke stemoefeningen werden voorgeschreven terwijl training, zang en rekking misschien meer zouden kunnen betekenen. Ik wilde me verder verdiepen in het onderwerp, maar genderaffirmatieve zorg stond in ons land nog in de kinderschoenen, dus trok ik naar Berlijn en Londen. Ik specialiseerde me en startte nadien mijn eigen praktijk in Antwerpen, Find Your Voice.”
Bij stemcoaching is er ook een psychologisch aspect: je moet van je stem leren houden
“Bij trans personen is er soms een mismatch tussen de aangeboren stem en hun genderexpressie. Hormoontherapie kan die kloof deels dichten, maar niet altijd. Testosteron zorgt bijvoorbeeld voor een lagere stem, maar oestrogeen niet voor een hogere. Trans vrouwen kiezen daarom vaker voor een stemoperatie dan trans mannen. Los van zo’n ingreep kun je je stem trainen – het is immers een spier. Daarin ligt mijn rol als logopedist. Ik geef stemcoaching, maar er is ook een psychologisch aspect: je moet leren houden van je stem. Die link tussen stem en identiteit boeit mij enorm.”
“Vandaag is 90% van mijn cliënten trans en 10% cis (iemand bij wie de genderidentiteit overeenkomt met het geboortegeslacht, red.). In mijn wachtzaal zijn trans personen dus eens in de meerderheid. (lacht) Er worden vaak vriendschappen gesloten. Mijn missie is geslaagd als iemand mijn praktijk met meer zelfvertrouwen verlaat. Toch durven sommige van mijn cliënten hun nieuwe stem buiten de therapieruimte niet te gebruiken. Een mogelijke verklaring daarvoor is de link tussen genderdiversiteit en neurodiversiteit. Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt dat autisme vaker voorkomt bij trans en genderdiverse mensen. Heel wat van mijn cliënten bevinden zich dan ook op het autismespectrum. Voor hen, maar eigenlijk voor iedereen in de lgbtq+-gemeenschap en daarbuiten, wilde ik een safe space creëren.”
“Zo ontstond het idee voor het Antwerp Queer Choir, dat ik oprichtte samen met theatermaker Danny de Jong en pianist Isaak Duerinck. Vandaag bestaat ons koor uit zeventig leden. De opdeling tussen tenor, alt en sopraan bestaat bij ons niet. Wij spreken enkel over laag, midden en hoog. De ene kan al wat beter zingen dan de andere, maar er schuilt kracht in onze aantallen en tijdens elke repetitie ben ik ervan onder de indruk hoe goed we samen klinken. Hoewel ik blij ben dat ik mijn vakgebied heb gevonden, zou de niche voor mij minder niche mogen zijn. Van logopedisten tot psychologen, seksuologen en artsen, er is nood aan veel meer gespecialiseerde zorg voor trans personen.”
Meer over pyscho & relatie
Tekst: Catherine Kosters
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier